Dar gelirliler Türkiye’de tarihin en zor günlerini yaşıyor. Açlık sınırının altında yaşayan milyonlar var.
Uzun süredir sosyal yardımlar genel ya da yerel yönetimlerin en önemli gündem maddesi oldu.
Artık belediyeler insanlar karnını duyurabilsin diye Kent Lokantaları açıyor.
İzmir gibi bir kentte bile sosyal yardım için genel ve yerel idarelere başvuranların sayısı 1 milyonu aştı.
İşte böyle bir dönemde İzmir’de dar gelirlilerin ulaşımdan daha avantajlı yararlanabilmesi için 90 dakikada aynı ücretin uygulanması konusu aylardır gündemde.
Aslında konuyu ilk olarak AK Parti İzmir Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Hamza Dağ gündeme getirdi.
Daha yerel seçim öncesi dönemin İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer uygulanmasını için UKOME’ye önerge verdi.
Ama UKOME’deki Genel İdare temsilcilerinin oylarıyla reddedildi.
***
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı görevine 31 Mart’ta seçilen Cemil Tugay da önergeyi iki kez UKOME’nin gündeme getirdi.
Sonuncusu dün olmak üzere toplam üç kez dar gelirlilere büyük ulaşım kolaylığı sağlayacak uygulama reddedilmiş oldu
Aslında durum çok tuhaf hatta trajikomik ama gerçek. Kent içi ulaşımın dar gelirlilere daha ucuz olmasını Jandarma Genel Komutanlığı temsilcisi reddediyor. İzmir Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü temsilcisi olumsuz oy veriyor.
Sadece onlarda da değil. Çok sayıda kamu kurumunun engeli var İzmir’de ucuz ulaşıma.
İzmir Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, İl Jandarma Komutanlığı, Ege Ordusu ve Garnizon Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, İzmir İl Emniyet Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü 2. Bölge Müdürlüğü, TCDD 3. Bölge Müdürlüğü, TCDD Taş A.Ş İzmir Bölge Müdürlüğü, DHM İşletme Genel Müdürlüğü İzmir Adnan Menderes Havalimanı Başmüdürlüğü, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlğü 3. Bölge Müdürlüğü, İzmir Bölge Liman Başkanlığı, İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü, İzmir Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, İzmir İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü, İzmir Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odası.
Tüm bu kurumlar UKOME’de (Ulaştırma Koordinasyon Merkezi) yapılan toplantıda İzmir’de 90 dakika boyunca aynı ücretle toplu ulaşım araçlarının kullanılabilmesi önergesine olumsuz oy veriyor.
***
Herkes biliyor ki bu kurumların temsilcilerinin İzmir’deki kent içi toplu ulaşımın fiyat tarifesiyle uzaktan yakından bir ilgileri yok.
İzmir’de kent içi toplu ulaşımın A’dan Z’ye sorumlusu İzmir Büyükşehir Belediyesi. Yapımından işletmesine hepsi yerel yönetimde.
Ama iş ücret belirlemeye gelince UKOME devreye giriyor.
Öyle olunca da konuyla hiç alakası olmayan İzmir Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, Milli Eğitim Müdürlüğü ve Adnan Menderes Havalimanı Başmüdürlüğü gibi kurumlar belirleyici oluyor.
Aslında bu durum 2019 yılına kadar böyle değildi. O yıl yapılan değişiklikle kentlerde ulaşımla ilgili kararları alan UKOME’nin üye yapısı değiştirildi. Konuyla hiç ilgili olmayan kurumlar UKOME’nin tüm kararlarında oy sahibi oldu. O zamana kadar belediyeden gelen temsilciler çoğunluktayken merkezi idareye bağlı kurumların çoğunluğu sağlandı.
Seçimle gelen belediyeler her türlü sorumluluğu kendilerinde olmasına rağmen ulaşımla ilgili konularda karar alamaz noktaya geldi.
Daha 40 gün önce göreve İzmirlilerin oylarıyla gelen İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay da bu duruma isyan ederek, “O karara hayır oyu veren arkadaşlarımızın öncelikle vicdanlarına sonra onlara bu talimatları veren kişilere seslenmek gerekir. Bu insanlara 90 dakikayı daha ne kadar çok göreceksiniz? Daha ne kadar engel olacaksınız?” diye soruyor.
***
Ne yazık ki İzmir’deki zor durumda olan dar gelirlilere toplu ulaşımda “90 dakika bayramı” bile çok görüldü.
Hem de tüm kaynağı ve sorumluluğu İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından üstlenilmişken.
Gün gelir hatadan dönülür. Ama milyonlarca dar gelirli İzmirli bu yaşananları asla unutmaz.