Sıcaklığın 40 dereceleri zorladığı bu yaz gününde, semt pazarı gününü kaçırınca markette manav reyonunda yaşadığımı anlatayım size.
1 Temmuz günü taze fasulye almaya Gaziemir’de markete gittim. Taze fasülye etiketini görünce yanlış okuduğumu sandım kilosu 249 lira 99 kuruş. 250 lira uzatırsanız size 1 kuruş vermeyecekler ama etiket göz korkutmasın diye böyle. Şaka falan değil. 5 kilometre ötede göz alabildiğine fasülye tarlaları olan bu semtte 250 liradan fasülye pişecek. Yağı, domatesi, soğanı, yakıtı ile bu yemeği 350 liraya sofraya koyacaksınız. Markette böyle pazarda da 140 TL bu fasülye.
Fasulyenin üstüne çok gitmeyeyim diğer fiyatlara da bakayım. Mesela limon kilosu 100 TL, soğan bildiğimiz kuru soğan 40 TL, havuç 60 TL, kiraz 200 TL, kayısı 140 TL,Erik 200 TL, Elma 120, şeftali 130 TL, çarliston domates 60 TL, biber 90 TL, dolmalık biber 100 TL, pembe domates 90, kabak 85, kırmızı biber 120, salatalık 60, patlıcan 90 TL’den satılıyor.
Bu fiyatlar yaz günü, tarım ülkesi, çevresi üretim yapılan tarlalarla dolu bir şehirde hayat pahalılığı ve enflasyon, girdi maliyetleri yüksekliği ile açıklanamaz. Bu keyfiyet, başıboşluk ve kontrolsüzlük sonucu oluşmuş bir fiyat tablosudur. Fethiye’de üretici patlıcanı kilosu 7 TL’den satamıyor. Alan yok bu yüzden patlıcan İzmir’e gelemiyor ama İzmirli kilosu 60 TL’den patlıcan yemeye mahkum bırakılıyor. Bu da terörün bir başka türüdür. Üretici mağdur, tüketici mağdur birileri onlarca yıldır iyi kazanıyor ve kimse dur demiyor. Yaz günü bu fiyatları yaşıyorsak kışa bizi ne bekliyor?
Nakit parası olan pazarlardan biraz daha ucuza alışveriş yaparken, ay başını zor getiren maaşlı ya da emekli borç hanesine yazdırmak üzere kredi kartı ile marketten alışveriş yapıyor. Bu nasıl bir döngüdür. Parası olan pazardan üç kuruş ucuza alıyor ama parası olmayan marketten kredi kartı ile en yüksek fiyattan alışveriş yapıyor.
Ülkede tarım politikasızlığı neredeyse yarım yüzyıldır konuşuluyor ama bir adım ilerleme kaydedilmedi.
Asgari ücreti yeterli bulan yönetim biraz semt pazarları ve market fiyatlarına bakmalı. Devlet İstatistik Enstitüsü verileri ile konuşunca her şey güllük gülistanlık ama çarşı pazar enflasyonu canavarı bizi yutuyor.
Günün zam şampiyonu taze fasulye önünde selama duruyoruz.
