Çankaya Köşkü’nde yapılan Koronavirüsle Mücadele Eş Güdüm Toplantısı’nın ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın devreye sokulacağını açıkladığı önlemler, turizm sektörünün beklentilerini tümüyle karşılamadı. Açıklanan önlemleri değerlendiren TÜROFED Başkan Yardımcısı ve Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, şu görüşleri dile getirdi:
“Sayın Cumhurbaşkanı’nın açıkladığı ilk önlem paketiydi. Bu paket tüm sorunların ortadan kaldırıldığı, çözüldüğü anlamına gelmiyor. Koronavirüs konusunda sağlık alanında olduğu gibi ekonomi ve turizm alanında da stratejik yönetişim biçimiyle, adım adım yol alınacağını düşünüyoruz. Açıklanan acil önlemler paketi, ileride yaşanabilecek sıkıntıları, sorunları kapsamamakla birlikte onların da zaman içinde çözülebileceğine dair ümit veriyor.”
Dünyayı etkisi altına alınan koronavirüs vakasının ekonomide yarattığı hasarların giderilmesi yolunda ilk adım olduğunu belirten Mehmet İşler, acil önlemler paketinin beklentilerin bir kısmını karşıladığını söyledi. İşler, “İlk aşamada alınan önlemler doğru. Açıklanan paketin ıslah edilmesiyle ekonomideki ve sektördeki beklentilerin bir sonraki adımda karşılanmasını bekliyoruz” dedi.
TÜROFED Başkan Yardımcısı ve Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, “Petrol fiyatlarının düşmesi cari açığı önemli ölçüde kapatacak, onun sağladığı rahatlamayla çalışanlara verilecek refah payı arttırılmalı” görüşünü dile getirdi. Bankaların kişi ve kurumlara kredi kullanmada kolaylık sağlaması gerektiğini savunan İşler, “Kamu bankaları gibi özel bankalar da risk almayı ve kardan zarar etmeyi göze almalı. Kredi limitlerinin kullanılması konusunda bankalar tutucu davranmamalı” diye konuştu.
Ticari faaliyetler karşılığında verilen çek ve senetler sorununa halen cevap bulamadıklarından yakınan Mehmet İşler, “Çek ve senet gibi değerli evrakların akıbeti belli değil. Bu konuya ilişkin açıklama ve düzenleme yok” dedi. İşler, “Fabrikalar üretimi durdurdu. Tedarik süreci durdu, müşteri yok. Bu durum mücbir sebep doğuruyor. Gelir olmadan ödeme zamanı gelen bu çekleri nasıl ödeyeceğiz? Aldığımız çeklerin akıbeti ne olacak?” diye sordu.
Mali yapısı bozulan işletmelerde ücretsiz izne ayrılanlar, iş akdi fesh edilerek işten çıkarılanlar ve kendi isteğiyle işten ayrılanların ekonomik güçlüklerle baş etmek zorunda kaldığını anlatan Mehmet İşler, “Kredi kartı borçlarını ödeyemez duruma gelen bu insanlar yaşamlarını nasıl sürdürecek? Bununla ilgili bir açıklama göremedik” dedi. İşler, “Global dünyanın getirdiği hasar bu insanların omuzlarına yüklenmemeli. İkinci önlemler paketi kapsamında bu borçların, kredi kartı ve tüketici kredisi ödemeleri ertelenmeli ve faiz tahakkuk ettirilmemeli ve sicillerine işlenmemeli” diye konuşüu.
TÜROFED Başkan Yardımcısı ve ETİK Başkanı Mehmet İşler, işsizlik ödeneğine hak kazanabilmek için iş sözleşmesinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek kesintisiz çalışmış olma ve son üç yıl içerisinde en az 600 gün işsizlik sigorta primlerinin ödenmiş olma şartlarının aranmamasını önerdi. “Çalışanların istihdamda tutulması şartıyla maaşının yüzde 80’i ödenmeli. Kısa çalışma ödeneğiyle zaten yüzde 60’ı veriliyor. Bu oran yüzde 80’e çıkarılmalı” diyen İşler, kalifiye eleman istihdamının korunmasının önemine dikkat çeken İşler, ekonomik koşullar nedeniyle ileride daha büyük sorunların yaşanmaması için önerilerini şöyle dile getirdi:
“Kalifiye elemanları tutup işten çıkartabilir, iş akitlerini fesih edebilirsiniz. İnsanların güveni kaybolacak, başka sektörlere yönelecek. İşler tekrar açıldığında bu insanların sektöre nasıl kazandıracağız? İşletmelerimizi nasıl ayağa kaldıracağız? İşçiye de işverene sağlanan avantajlarla orantılı destek sağlanmalı. Desteklerden faydalanan işverene kademeli olarak belli oranda istihdam tutma şartı getirilmeli. İş barışı ve toplum barışı açısından işçi kıyımına engel olacak önlemler alınmalı. İşsizlik, koronavirüsten daha tehlikeli olabilir, toplumda sıkıntılara ve toplumsal sorunlara yol açabilir.”
Mali sıkıntı yaşayan kişi ve kuruluşların ödemelerinin ertelenmesi gerektiğini söyleyen Mehmet İşler, “Finans kuruluşları, belediyeler, dağıtım firmaları, bütün sektörler acı reçetenin getirdiği sıkıntıyı paylaşmalı. Su, elektrik, doğalgaz ve benzeri ödemeler ötelenmeli” dedi. Turizm sektöründe yaşanacak sıkıntıların onu destekleyen 54 yan sektörü de etkileyeceğine, değişim ve bozulmalara yol açacağına dikkat çeken İşler, “Acil önlemler paketi sektör açısından önemli, ama yeterli değil. Acil önlemler paketiyle getirilen yama açılan deliği kapatamaz. Bunu gören bir hükümet ve sektörden gelen bir bakanımız var. Bir sonraki pakette getirilecek çözümleri heyecanla ve umutla bekliyoruz” diye konuştu.
