14 Mayıs 1946 Uluslararası Tarım Üreticileri Federasyonu’nun (İFAB) kuruluş tarihi. Türkiye Ziraat Odaları Birliği de bu kuruluşun üyesi. İFAB’ın kuruluş günü olan 14 Mayıs üye olan bütün ülkelerde “Dünya Çiftçiler Günü” olarak kutlanıyor.
Her yıl 14 Mayıs günü radyo ve televizyonlarda çiftçilerin sorunları dile getiriliyor. Tabii bu yılda da öyle oldu. Radyo-televizyon programları yapıldı, sosyal medyadan çiftçileri güzelleyen mesajlar atıldı. Üstelik bu seneki konu da medya için bulunmaz bir nimetti. Çoğu program “korona günlerinde tarım” gibi başlıklarla yapıldı. Bütün bu olup bitenlerden köylerinde yaşayan çiftçilerin haberdar olduklarını düşünmüyorum.
Doğa şartlarına bağlı olan Türkiye’deki çiftçilik bu yıl her zamankinden daha sorunlu. Tarlalarına gitseler de, korona nedeniyle mevsimlik işçi bulmakta zorlanıyorlar. Bu da ülkedeki gıda tedarik zincirini sekteye uğratıyor. Bunu marketlerdeki meyve ve sebze ile et ve süt ürünleri fiyatlarından anlıyoruz. Örneğin kuzey yarım küredeki ilk kiraz hasadı İzmir Kemalpaşa’da yapılıyor ve işçi tedarikindeki kısıtlamalar nedeniyle bu yıl üretim sıkıntılı başladı.
Bunun yanı sıra sokağa çıkma yasakları ve şehirlerarası seyahat kısıtlamaları nedeniyle ziraat mühendisleri, tekniker ve teknisyenlerinin sahada yeterince bulunmaması gıda güvenliğini risk altında tutuyor. Ziraat mühendisi, tekniker ve teknisyenleri, gıda mühendisi, tekniker ve teknisyenleri, su ürünleri mühendisi ve teknikerleri aynı veteriner hekimler gibi bu kısıtlamalardan muaf tutulmalılar.
Yine başa döndüğümüzde. Programların yapıldığı saatte üstelik bunlardan bihaber olan çiftçiler…
Dünyanın en pahalı mazotunu, gübresini, tohumunu, yemini kullanmaya,
Plansızlık nedeniyle bir yıl artan, ertesi yıl azalan fiyatlar yüzünden ne ekeceğini şaşırmaya,
Buna rağmen bir yıl boyunca uğraşıp didinip tarlasını sürerek, ekerek, dikerek, sulayarak, çapalayarak, hasat yaparak kaldırdığı ürünü aracılara neredeyse maliyetine satmaya,
Satmak ne kelime, bazen da kazıklanarak, parasını alamamaya,
Fruktoz şurubu baskısı altında şeker fabrikaların kapanması üzerine köyünde duramamaya,
Dünya kadar ülke pamuktan para kazanırken, maliyet ve fiyat politikasızlığı nedeniyle bundan vazgeçmeye,
Örnekler çoğaltılabilmekle birlikte devam edecekler.
Bu şartlar altında…
Şayet…
Çiftçilerin günü kutlanabiliyorlarsa,
Ben de kutluyorum.
Prof. Dr. Harun Raşit Uysal
Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi
e: mail ; harunrasituysal@gmail.com