Süt içmeyin, et yemeyin diyenlerin yanı sıra son zamanlarda görsel medyada “kültür balıklarının tüketilmemesi” konusunda bazen haberler yer alıyor.
Bunları görünce ben de bu konuyu Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesindeki konunun uzmanı olan öğretim üyelerine sordum.
Söylediklerine göre; kültür balıklarının yenilmemesi gerektiğini savunan bir kaç tıp doktoru bu balıkların yetiştirilmesinde hormon kullanıldığını, bu sebeple de insan sağlığına zararlı etkileri olacağından bahsediyorlar. Fakat bu yorumlar su ürünleri uzmanlarına göre bilimsel dayanaktan yoksun ve asılsız.
Son yıllarda Türkiye’de en hızlı gelişme gösteren sektörlerinden biri olan su ürünleri yetiştiriciliği ihracatta gurur kaynağı. Çünkü balık Türkiye’nin yurt dışına satabildiği neredeyse tek protein kaynağı ve çoğunluğu AB üyesi olmak üzere kırkı aşkın ülkeye ihraç ediliyor.
Bunun yanı sıra Türkiye su ürünleri sektörü alabalık yetiştiriciliği konusunda Avrupa’nın lideri olmasının yanı sıra deniz balıkları yetiştiriciliği alanında da Avrupa’da liderliğe doğru emin adımlarla ilerliyor.
Hormon kullanılıyor mu?
Hormona gelirsek. Uzmanlar; su ürünleri sektöründe hormon kullanımı kesinlikle yasak olduğunu, kültür balıklarının hiç de hak etmediği bir şekilde, bilinçli veya bilinçsiz olarak, hormon kullanımı ile itham edilmekte olmasının en basit anlatımla “haksızlık” olduğunu söylüyorlar. Bu yüzden de sektörün özellikle yurt içindeki imajının zedelendiğini ifade ediyorlar.
Bundan önceki yıllarda birçok kez gerek AB ülkelerinden gerekse Rusya’dan içeriğinde ilaç kalıntıları veya hormon bulunduğu gerekçesiyle birçok tarım ürününün ülkemize geri gönderildiği bilinen bir gerçek. Fakat bugüne kadar Türkiye’den ihraç edilen ve yüz binlerce tonu aşan kültür balıklarında hormon bulunduğu veya üzerinde ilaç kalıntıları olduğu gerekçesiyle geri gönderilen bir teki bile bulunmuyor.
Ayrıca balık çiftliklerinde sadece ihraç edilenlerde değil, yurt içi tüketim içinde hasat edilen balıklarda da Tarım ve Orman Bakanlığı uzmanlarınca örnekler alınıp gerekli analizler yapılıyor.
Ucuz ve sağlıklı protein kaynağı…
Tek amacı halka düşük maliyetli ve sağlıklı protein kaynağı sunabilmek olan su ürünleri sektörü Türkiye için bu tip karalamalarla karşı karşıya bırakılamayacak kadar önemli bir yere sahip. Çünkü balık vatandaşların gönül rahatlığı ile tüketebileceği en sağlıklı protein kaynağı.
Ayrıca bilindiği üzere, Türkiye üç tarafı denizlerle çevrili bir yarımada. Fakat denizlerin verimliliği düşünüldüğünde, ülkenin balık ihtiyacının tamamının avcılık yolu ile karşılanabilmesi mümkün değil.
Avcılık yoluyla istihsal edilen balıkların yetmediğini düşündüğümüzde balık türlerini hormonsuz olarak üretip halka sunmak bence çok iyi bir faaaliyet.
Ya sizce…
Prof. Dr. Harun Raşit Uysal
Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi