Sahte ve kaçak içki yüzünden önceki gün İzmir’de 10 kişi hayatını kaybederken, Kimya Mühendisleri Odası Ege Şubesi Fatma Mehlika Koç’tan önemli uyarılar geldi. 40 yıllık rakı içicilerinin bile sahte rakı ile gerçeğinin farkını anlayacağını ifade eden Koç, “İçki tüketimini azaltmak için vergileri arttırmak bir çözüm değildir. Bu yöntem birçok ülkede denenmesine rağmen sonuç alınamamıştır. Vergileri arttırmak, halkı kaçak ve sahte rakı tüketmeye itmektedir. Burada ilk başta gelen ölüm riskidir. İkincisi ise uzun vadede kronik etkilenmedir. İçkinin sağlık üzerindeki zararları halka anlatılmalı ve halkımız bilinçlendirilmelidir” dedi.
Sağlıklı rakı üretimi için kimya eğitimi şart
Tarımsal kökenli etil alkol üzerine anason yağı, şeker ve su ilave edilerek yapılan içkiye rakı demenin mümkün olmadığı belgisini veren Koç, “Evlerde yapılan rakı, çoğunlukla tarımsal kökenli etil alkol üzerine su, anason, şeker ilave edilerek rakı yapıldığı zannedilmektedir. Bu tam tabiriyle hazır çorbadan farksızdır. Tarımsal kökenli etil alkol üzerine anason yağı koyduğunuzda elde edilen karışıma su eklendiğinde beyazlar. Fakat, bu içeceğe rakı diyemeyiz. Tarımsal kökenli etil alkol, buğday, arpa, mısır, şeker kamışından elde ediliyor. Klasik rakı, meyve şekerinden damıtılarak elde edilen etil alkol ile yapılır. Rakı üretimi bir kimyasal prosestir ve mutlaka kimya mühendisleri kontrolünde, endüstriyel şartlarda, resmi otoritelerden izin alınarak yapılmalıdır. Yılların rakı içicileri bile farkı anlayamayabilir. Ayrıca; rakının ana hammaddesi etil alkol yerine daha ucuz olan metil alkol kullanılabilir ki bu da oldukça tehlikelidir.”
Metil alkol öldürüyor
Etil alkolün içki yapımında kullanılabildiğini fakat metil alkolü9 toksik özelliğinden dolayı içki yapımında kullanılmaması gerektiğini vurgulayan Koç şu bilgileri verdi: “Etil alkolün kaynama sıcaklığı 78 °C, metil alkolün ise 64,7°C’dir. Damıtma sırasında bu sıcaklıklara çok dikkat edilmelidir. Metil alkol içildiğinde vücutta formik asit ve formaldehite dönüşür, dolayısıyla formik asit ve formaldehit kaynaklı bir zehirlenme yaşanabilir. Belirlenen miktarlardan fazla alındığında ölüm, görme kaybı olabilir. Alkollü içkilerin üretimi tam da kimya mühendisliği konusudur. Evlerde 2 yolla rakı üretimi yapılmakta. En kolayı tarımsal kökenli etil alkol ile yapılanı. Satın alınan alkolün kaynağı bilinmelidir. Alkol üzerindeki etiket anlayarak dikkatlice okunmalıdır. İlla ki bu yöntem ile rakı üreteceğim deniliyorsa doğal anason yağı kullanılmalıdır. Yine de bu yöntemle elde edilen ürünü aşırı kullanmamak gerekir. Sonuçta bu yapılan ürüne rakı demek pek mümkün değildir. İkinci yöntem damıtma yöntemi ise tamamen kimya mühendisliği disiplinidir. Damıtma esansında elde edilen etil alkole metil alkol karışmaması gereklidir.”
İçi tüketimini azaltmakta vergileri arttırmak işe yaramıyor
İçki tüketimini azaltmak için vergileri arttırmanın bir çözüm olmadığına dikkat çeken Koç, “Bu yöntem birçok ülkede denenmesine rağmen sonuç alınamamıştır. Vergileri arttırmak, halkı kaçak ve sahte rakı tüketmeye itmektedir. Burada ilk başta gelen risk ölüm riskidir. İkincisi ise uzun vadede kronik etkilenmedir. İçkinin sağlık üzerindeki zararları halka anlatılmalı ve halkımız bilinçlendirilmelidir” dedi.
