Çevre İl Müdürlüğü, İzmir’in Seferihisar ilçesi Orhanlı Mahallesi Yeniköy Mevkiinde 3220 hektarlık alanda 14 jeotermal kuyusu açılması için onay verdi. Yoğunlukla organik üretim yapan bölge sakinleri bu girişime kesinlikle karşı olduklarını ve ürünlerin çok büyük zarar göreceğini söyledi. Seferihisar’ın Orhanlı köylüleri, jeotermal kuyusu sondajlarının durdurulması için mücadele başlattı. Dava açan 99 köylü, asırlık zeytin ağaçlarıyla dolu olan yaşam alanlarını korumak için sürecin sonuna kadar takipçisi olacaklarını söyledi.
ÇED bile istenmedi
Köydeki sondaj faaliyetlerinin, proje sahası ile alakası olmayan 2016 tarihli Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) gerekli değildir kararı gerekçe gösterilerek, ÇED sürecinin dışında bırakıldığı ortaya çıktı. Orhanlı Köyü Kültür Doğa Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, zeytin ağaçlarına ve yaşam alanlarına geri dönüşsüz olarak zarar verecek olan bu proje için 2020 Eylül ayında verilen (ÇED) kapsam dışı kararının ve 2016 tarihli ÇED gerekli değildir kararının iptali için dava açtı.
Tarım, orman ve turizm alanı
Küçük Menderes Enerji Petrol Jeotermal Maden Elektrik Üretim Mühendislik ve İnşaat A.Ş. tarafından açılacak kuyular 3220, 82 hektarlık alanda yer alıyor. Jeotermal kuyularının açılacağı bölgenin bir kısmı tarım, bir kısmı orman bir kısmı da günübirlik turizm alanında yer alıyor. Hazırlanan ÇED raporunda, arazi sahipleri ile anlaşma sağlanamaması durumunda; 5686 sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanununun 12. maddesi doğrultusunda kamulaştırma ile ilgili süreç yönetimine başvurulacağı da belirtildi.
Yerleşim yerlerine sadece 50 metre
Söz konusu jeotermal kuyularının yerleşim yerlerine uzaklığı konusunda da çarpıcı bir detay yer aldı. Çalışma yapılan alanın sadece 50 metre uzağında haneler yani yerleşim alanları olduğu ifade edildi. Raporda ayrıca “Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu” hükümleri gereğince İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan gerekli izinlerin de alınacağı bilgisi de verildi.
Dava ve Suç Duyurusu
Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreci dışında bırakılarak, zeytin ağaçlarının içerisinde ve köy yerleşiminin yanı başında çalışma izni verilen jeotermal sondaj kuyusuna tepki gösteren Seferihisar’ın Orhanlı köylüleri, proje sahibi şirketin hukuksuz olarak yürüttüğü çalışmalara tepkili. Hukuka aykırı işlemlere karşı dava açan yöre halkı, şirketin bundan önce köyün düğün ve piknik alanlarını hiçbir yasal izin olmadan şantiye alanı yaparak işgal etmesine tepki göstermiş, tepkiler sonucunda şantiye alanı Seferihisar Belediyesi yetkililerince kaldırılmıştı. Daha sonra aynı şirketin köylülerin tapulu arazilerinden ve orman içinden yine hukuk dışı yollarla ve izinsiz olarak yol açmaya çalışması üzerine, arazilerini tellerle çevirmek zorunda kalan köylüler, şirket yetkilileri hakkında Seferihisar Savcılığı’na suç duyurusunda bulunmuşlardı.
Köylüler haklarını arıyor
Orhanlı köyünde faaliyet göstermekte olan jeotermal sondaj çalışmalarına verilen ÇED kapsam dışı kararına doksan dokuz köy sakiniyle birlikte davacı olan Orhanlı Köyü Kültür Doğa Gençlik ve Spor Kulübü Derneği başkanı Yaşar Buyruk: “Köyümüz, temiz havasıyla, ürettiği sağlıklı gıdayla, asırlık zeytin ağaçlarıyla yaşayan bir köy. Yüzlerce yıldır burada üreterek yaşıyoruz. Bu bölge İzmir’in sağlıklı gıda ve zeytinyağı ihtiyacını karşılayan, doğasıyla binlerce canlıya ev sahipliği yapan bir yer. Bu bölgeye yapılması planlanan jeotermal arama çalışmalarına yönelik olarak ÇED kapsam dışı kararı verilmesi yasalara uygun değil. Şu anda sondaj çalışmaları süren bölge zeytin ağaçlarıyla iç içe, köyümüzün yerleşim alanınınsa yanı başında. Doksan dokuz köylümüzün vekaleti ve derneğimizin tüzel kişiliği olarak hakkımızı sonuna kadar arayacağız. Köyümüz zeytin ağaçlarıyla, doğal güzellikleriyle, temiz havasıyla yaşamaya devam edecek.” dedi.