20 Şubat 2021 tarihli Resmi Gazete’de 27 Mayıs 1960 darbesi mağdurlarının zararının tazmini amacıyla kurulan komisyonun çalışma usul ve esasları 24 Şubat tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. 1960 darbesi mağdurlarının zararlarının giderilmesi için Maliye ve Hazine Bakanlığı görevlendirildi. İzmirli darbe mağduru avukat Senih Özay, Maliye ve Hazine Bakanlığı’na başvurarak, 27 Mayıs 1960 askeri darbe mağdurları gibi 12 Mart 1971 ve 12 Eylül 1980 askeri darbe mağdurlarının da zararlarının karşılanmasını istedi. Özay bu mağduriyetlerin karşılanmaması durumunda dava yoluna da gideceklerini açıkladı.
Anayasa’nın eşitlik ilkesi gereği
Başvuru dilekçesinde kendisinin 12 1980 darbesi sonrası 28.5 gün göz altına alındığını, kötü muamele gördüğünü ve sonrasında da yıllarca mağduriyet yaşadığını vurgulayan Özay, “Son dönemde, 27 Mayıs 1960 askeri darbesi sonrası, haklarında soruşturma ve kovuşturma yürütülen, bu nedenle mağdur olan kişilerin ve mirasçılarının maddi ve manevi zararların giderilmesi amaçlı olarak, yasa hükmü getirilerek hukuksal süreç başlatılması olumlu bir gelişmedir. Ancak, bilindiği gibi ülkemizde 27.Mayıs.1960 askeri darbesi sonrası, 12.Mart 1971 ve 12.Eylül 1980 tarihlerinde iki askeri darbe daha yaşanmış olup, bu askeri darbeler de, sonrasında yapılan hukuksuz soruşturma ve kovuşturmalar bireysel ve toplumsal anlamda önemli mağduriyetler yaratmıştır. Anayasa’nın eşitlik ilkesi gereği 1960 darbesi mağdurları gibi 1971 ve 1980 darbesi mağdurları için de aynı durum geçerli olmalıdır” dedi.
68’liler ve 78’lilerden yüzbinlerce mağdurun talebi
Bu talebin arkasından belki de yüzbinlerce 12 Mart 1971 ve 12 Eylül 1980 askeri darbe mağdurundan 68’liler, 78’lilerden bu yönde talepler geleceğini, gelebileceğini belirterek, “Bu tazminatların Hazine’ye getireceği mali yükün büyüklüğünün, 12 Eylül 1980 darbesi nedeniyle açılan ve halen ‘rütbe, makam, malvarlığı müsaderesi’ yönünden Yargıtay 16.Ceza Dairesi’nde bulunan kamu davasında, zarara neden olunması bakımından dikkate alınacağının ve önem taşıyacağının da altı çizilmelidir” diye konuştu.
Darbelerle hesaplaşma için önemli bir samimiyet sınavı
27 Mayıs Askeri Darbe mağdurları gibi, 12 Mart 1971 ve 12 Eylül 1980 Askeri Darbe mağdurlarının da zararlarının karşılanması gerektiğini vurgulayan Özay şöyle konuştu: “Bu darbeler sonrası sıkıyönetim mahkemeleri tarafından verilen tüm hükümlerin ortadan kaldırılması için yeniden yargılanma yolu açılmalıdır. Bu talepler, darbelerle hesaplaşma ve demokratikleşme söylemini dilinden düşürülmeyen, siyasal iktidar için önemli bir samimiyet sınavıdır. Gerçekten Türkiye’nin geçmişinde yaşadığı askeri darbelerin yarattığı hukuksal mağduriyetlerin giderilmesi ve böylece kısmen de olsa toplumsal barışa ve rahatlamaya hizmet etmek amaçlanıyorsa aynı 27 Mayıs 1960 askeri darbesi sonrası yaşanan hukuksal mağduriyetler için olduğu gibi, 12 Mart 1971 ve 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrası yaşanan hukuksal mağduriyetlerin yarattığı maddi ve manevi zararların giderilmesi için de hukuksal süreç başlatılmalıdır.”
