Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal, Adalet Mahallesi’nde Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) tarafından yapımına başlanan ve vatandaşların tepkisine neden olan 24 metre yüksekliğindeki trafo merkezinin yerine acil çözüm bulmak için meslek odası yöneticileri ve vatandaşlarla bir araya geldi. Konunun uzmanlarıyla iş birliğinde sorunu ortadan kaldırmak için her türlü desteği vereceklerini ifade eden Başkan Sandal, “Kamu yararına olan hiçbir yatırıma karşı değiliz. Ancak ortada halk ve çevre sağlığını tehdit edecek bir iş varsa; bu noktada ilgili meslek odalarımızla birlikte sürecin bir parçası olacağız.Vatandaşımız için elimizden ne geliyorsa yapacağız” dedi.
Bayraklı Belediyesi Meclis Salonu’nda düzenlenen toplantıya Başkan Sandal’ın yanı sıra, Elektrik Mühendisleri Odası, Tabip Odası, Çevre Mühendisleri Odası, Baro, Meclis üyeleri, Adalet Mahallesi Muhtarı Ali Uluç, Belediye bürokratları, Çevreci Avukat Arif Ali Cangı ve bölgede yaşayan vatandaşlar katıldı. Sivil toplum örgütleri, ilgili oda yöneticileri ve vatandaşlarla bir araya gelerek ortak akılla tartışmalara neden olan trafo merkezi yerine çözüm bulmayı amaçladıklarını dile getiren Başkan Serdar Sandal, “Bu süreci konunun uzmanlarıyla el birliğiyle yürütmek istiyoruz. Bayraklı’nın bu enerji yatırımına ihtiyacı olduğu bir gerçek ancak yeri konusundaki tartışmalardan sonra tüm araştırmalarımızı yaparak, ilgili odalarla birlikte iş birliğinde vatandaşlarımızın yanında olacağız, elimizden gelen desteği vereceğiz. Ortada bir risk varsa biz vatandaşımızdan yana gerekeni yapacağız” dedi.
HİÇBİR KAMU YATIRIMINA KARŞI DEĞİLİZ ANCAK…
Sorunun ortak akılla çözülebileceğini vurgulayan Başkan Sandal, “Bu alanı 2018 yılında kamulaştırmışlar. Sonra plan tadilatları yapılmış ve kamu yararı gözetilerek onayı alınmış, ilgili mevzuat kapsamında inşaat ruhsatına tabii olmayan alanda inşaat çalışmalarına başlanmış. Kamuda süreklilik bir esastır ama ortada kamu sağlığını, güvenliğini, çevreyi ilgilendiren bir mesele varsa bunu bir defa daha gözden geçirmek bizim asli görevlerimizden bir tanesi. Burada yüklenici firmanın veya kurumun görüşlerini doğru kabul edip onun üzerinden yol yürümemiz de doğru değil. Bileşenlerimizle, odalarımızla, vatandaşlarımızla, sivil toplum örgütleriyle birlikte karar verip ve o karar neticesinde tavrımızı belirleyelim istiyoruz. Biz hiçbir kamu yatırımına karşı değiliz. Vatandaşın derdi çözülmek kaydıyla kamu yararı olan her işte elimizden ne geliyorsa yaparız. Bugüne kadar olan tüm kamu yatırımlarında da diğer belediyelerden daha hızlı sonuçlar almışızdır. Ancak çevre ve toplum sağlığını ilgilendiren bu konuda vatandaşımızın yanında olacağız. Halkın sağlığını, güvenliğini tehdit eden ve çevresel riskler oluşturabilecek bir işte uzlaşma zemini ararız. Bu işin zararsız olduğunu iddia ediyorsanız gelin tartışın, anlatın, netleşsin ve vatandaşlarımız da ikna olsun. Yüksek duvarlar örülen, çitler konulan fiziki koşulların da değişmesi lazım. Bizim bu konuda geri adım atacak bir durumumuz söz konusu değil. İlgili meslek odalarımız burada, çevrecilerden de destek isteyeceğiz gerekirse ve mücadelemizi birlikte hukuki olarak yürüteceğiz. Yapacağımız iki iş olduğunu düşünüyorum. Birincisi belediye olarak bizim yapabileceklerimiz, ikincisi de odalarımızla hukuki süreci nasıl yürütebiliriz konusu… Biz belediye olarak üzerimize düşenlerle ilgili dersimizi çalışacağız. Sonrasında oda yöneticilerimizle tekrar bir araya geleceğiz. Ortak akılla nasıl bir yol haritası belirleyeceğimizi, nasıl bir yol yürüyeceğimizi belirleyeceğiz. Bu alan ruhsata tabii olmasa da zeminle ilgili gereklilikleri tekrar araştıracağız, ÇED raporu gerekliliğini, TEİAŞ hizmet alanı olarak karar verilen alanda trafo merkezi yapılıp, yapılamayacağını kontrol edeceğiz ve bu konuda kararlı durarak, el birliğiyle bu sorunu çözeceğimize inanıyorum” diye konuştu.
MAHALLE SAKİNLERİ ÇÖZÜM TALEP ETTİ
Toplantıya katılan Adalet Mahallesi sakinleri deprem ve sel felaketinin ağır sonuçlar doğurduğu bölgede özellikle depremde büyük ihtiyaç olan ve toplanma alanı olarak kullanılan yerde böyle bir yapıya neden ihtiyaç duyulduğunu, sağlık, çevre ve çocukların gelişimi açısından rahatsız edici olduğunu vurgulayarak, çözüm taleplerini iletti. Prof. Dr. Ferit Turanlı, “Bu kadar riskli bir yapı neden insanların yaşadığı bir yere konuluyor da daha uygun bir yere konulmuyor diye bunu sorguluyoruz. Ama tatmin edici bir cevap verilemiyor. Kamu sağlığı, insan sağlığıdır. Kamu yatırımını başka bir yere yapabilirsiniz ancak bozulan insan sağlığının yerine yenisini koyamazsınız” diyerek tepkilerini dile getirdi.
MUHTAR ULUÇ, “NORMAL BİR TRAFO DEĞİL”
Mahallede kamulaştırılacak başka alanlar olduğunu ifade ederek durumun önemini anlatan Adalet Mahallesi Muhtarı Ali Uluç, “Trafo denilince belki insanların aklına 3-5 metrekarelik bir yer geliyor olabilir ancak durum öyle değil. Buraya yapılacak trafo 3 katlı ve her bir katı 7 metreden oluşacak. Toplam yüksekliği 24 metreyi geçecek beton bir yapı olacak. Umarım bundan sonraki işlerde duruma daha önceden müdahale edebilir ve sonuçlar alabiliriz” dedi.
İNSAN SAĞLIĞI AÇISINDAN RİSKLİ
Tabip Odası İzmir Şubesi’nden toplantıya katılan Halk Sağlığı Uzmanı Tuğrul Şahbaz, “Elektromanyetik dalgalar insan sağlığı açısından uluslararası kanser araştırma ajansına göre şüpheli kanserojenler olarak kabul edilir. Çocukların beyin gelişimleri üzerinde de olumsuz etkileri olduğunu söyleyebiliriz. Bununla ilgili araştırmalar var gerekli olduğunda bu bilgileri paylaşmaya hazırız” dedi.
ÇEVRE VE SAĞLIK ETKİSİ ARAŞTIRILMALI
Çevreci Avukat Arif Ali Cangı, “Yaptığım araştırmalar üzerine belediye ve valiliğe dilekçe gönderdim. Çevresel Etki Değerlendirmesine tabii mi değil mi diye bir tartışma var. Yapılacak işin tolum sağlığına etkileri varsa anayasa hükümlerinin ilgili maddelerinin dikkate alınması gerekir. Buradan yola çıkarak çevresel ve sağlık etki değerlendirmesi yapılması tartışacağımız konular. ÇED gereklidir denilirse bu süreç işlemelidir. Çevre ve toplum sağlığını ilgilendiren konularda eğer risk varsa o işten vazgeçmek gerekir. Bölgede yaşanabilecek olası bir afette toplanılacak alan yok. Gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya bırakmak için hukuki süreci başlatmayı ön görüyoruz” diye kaydetti.
TEKNİK DETAYLARI ARAŞTIRACAĞIZ
Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Helin Kınay, “Elimizde çok detaylı bilgiler yok. Süreci takip etmeye çalışıyoruz ancak kesin cümleler kuramıyoruz. ÇED süreci tamamlanmadan ihale süreci başlayamaz. ÇED raporu gerekliliğine bakılmalı. Bu tesislerin çevresel etkileriyle birlikte elektromanyetik kirlilik en olası sorun. Kentleşmenin de ihtiyaçları var ve bu ihtiyaçların neler olduğu, nerelerde olabileceği, hangi koşullarda olabileceği, yer seçimleri gibi düzenlemelerin nasıl yapılması gerektiği en baştan itibaren tartışılması gereken konular. Gerekli bilgilere sahip olduğumuzda kapsamlı değerlendirme yapmak daha mümkün olacaktır” diye konuştu.
BİRLİKTE HAREKET EDECEĞİZ
İzmir Barosu’ndan Avukat Sinan Baka, “Belediye ile iş birliği yapmaya hazırız. Tüm odalarımız gerekli bilgileri verdi. Çevre en temel insan hakkıdır. Bunu nasıl engelleriz noktasında birlikte hareket edeceğiz” dedi.
İHTİYAÇ VAR AMA PROJENİN YERİ DEĞİŞEBİLİR
Elektrik Mühendisleri Odası Başkan Yardımcısı Avni Gündüz, “Bugüne kadar ispatlanmış bilgi olmamakla birlikte yüksek frekanslı hatlar olan yerlerde bu tür projeler riskli diye geçer. Burada önemli olan soru trafonun yerinin neresi olacağı. İhtiyaç olduğu açık ancak yeri tartışma konusu. Bu konuda çalışıp, yerleşim yerlerinin dışında bir yer bulunabilir” dedi.
SÜREÇ NASIL GELİŞTİ?
Bayraklı Adalet Mahallesi 1593/3 sokaktaki kamulaştırılan resmi kurum alanı (TEİAŞ hizmet alanı) için Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ), geçtiğimiz 15 Şubat’ta, ‘154kV Piyale Gaz İzoleli Trafo Merkezi Yenileme Projesi’ başlattı. 30 Ekim 2020 tarihinde İzmir‘de meydana gelen depremde yıkılan Barış, Cumhuriyet ve Adalet Siteleri’nin bulunduğu alanda yapımına başlanan ve tamamlandığında 24 metre yüksekliğinde olacak trafo tepkilere neden oldu. Alan 2018 yılında ilgili kurum TEİAŞ tarafından kamulaştırılmıştı.
