İzmir’in tarihi ve kültürü açısından önemli çalışmalar yapan İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi’nin (APİKAM), 9 Eylül İzmir’in kurtuluşunun 99. yıldönümü için düzenlediği etkinlikler başladı. Kent Gözlemcisi Orhan Beşikçi’nin “9 Eylül’den İzler” ve Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mithat Kadri Vural’ın “9 Eylül’e Giden Yol” başlıklı söyleşilerine İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ile eşi Neptün Soyer, İZELMAN Genel Müdürü Burak Alp Ersen, İZELMAN Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Oğuz Akyarlı, UNESCO İzmir Tarihi Alan Başkanı Abdülaziz Ediz, tarihçiler, yazarlar ve İzmirliler katıldı.
Beşikçi: “9 Eylül’ün izleri o kadar çok ki”
İzmir’in kurtuluşunu anlatan kitaplardan anılar okuyan Kent Gözlemcisi Orhan Beşikçi, 9 Eylül sürecinin zorluklarından bahsetti. Beşikçi, “9 Eylül kutlamaları, sadece İzmir’de değil ilk yıllar Türkiye’nin birçok şehrinde kutlanıyordu. 9 Eylül’ün izleri o kadar çok ki. İzmirliler kurtuluş günlerine gerçekten çok önem verirlerdi. Kurtuluş günleri, büyük bir coşku içinde, bir şölen havasında geçerdi. Herkes üzerine düşen görevi yapardı. Coşku seli yaşanırdı. Sadece İzmir’in ilçelerinden değil, dışarıdan da insanlar İzmir’e akın akın gelirdi. Otellerde yatacak yer bulunmaz, insanlar parklarda bahçelerde yatıp kalkarlar ama bundan hiç şikayet etmezdi” dedi. Beşikçi, o dönemde kutlamalara daha çok insan gelmesi için 9 Eylül’lerde esnafın özel indirimler yaptığını da belirtti.
Soyer’den 9 Eylül Müzesi müjdesi
İzmir’de 9 Eylül’ün izlerinin birçok yerde yaşadığını ifade eden Beşikçi, “Şu an Atlas Pavyonu’nda İstiklal Sergisi var. Biz de yıllardır, 9 Eylül’le ilgili bulduğumuz eşya ve objelerle burada sergiler açtık. Artık bizim daimi bir müzemiz ve sergimiz olması lazım. Malzeme o kadar çok ki. Büyük Taarruz’da Mehmetçik’in kullandığı süngü burada, zafer kupaları bizde, o dönemde annelerin ve anneannelerin yaptığı 9 Eylül bayrakları burada. Kuvayi Milliye kalpakları, İstiklal Madalyaları bizde. Başkanım Tunç Soyer, biz kendi müzemizi açalım” dedi. Başkan Tunç Soyer ise Beşikçi’nin bu çağrısına karşılık, “Hiç merak etmeyin, 9 Eylül Müzemizi 100. yılda açacağız” diyerek müjde verdi.
Vural: “Uzun ve çetrefilli bir yol”
İzmir’in kurtuluşuna giden yolda yaşananları anlatan Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mithat Kadri Vural, tarihte yaşanan kritik süreçlere ilişkin önemli bilgiler verdi. Mithat Kadri Vural, “9 Eylül’e giden yol, uzun ve çetrefilli bir yol. İçeride, dışarıda bütün denklemi götürebilmek, gerçekten iyi bir siyasi başarı ve deha gerektiriyor. O yüzden 9 Eylül’e giden yolu Mustafa Kemal Paşa’nın siyasi kabiliyeti üzerinden okumak bizi doğru noktaya çıkarır” diye konuştu.
