Pandemi nedeniyle 1.5 yıl kapalı kalan okulların bu hafta başında yeniden açılmasından sonra Makine Mühendisleri Odası İzmir Şubesinden çok önemli uyarı geldi. Şubeden yapılan açıklamada, “Devlet okullarındaki 750 bin derslikte havalandırma sistemi olmadığı” açıklandı.
40 dakika virüsün yayılması için yeterli
Açıklamada ayrıca sınıflarda havada hem hastalık yapan mikroorganizmalardan hem de sağlığı etkileyen gaz emisyonlarından korunmanın önemli bir aracının sınıfların mekanik olarak havalandırılması olduğu belirtilerek, “Çok kısıtlı sayıda da olsa bu teknoloji ülkemizde de uygulanmaktadır. Ancak devlet okullarındaki mevcut 750 bin dersliğin hemen hemen hiçbiri havalandırma sistemlerine sahip değildir. Havalandırma için önerilen, pencerelerin ve kapıların açılması uygulaması şüphesiz faydalıdır ama nihai çözüm değildir. Bir dersin 40 dakikalık süresi virüsün yayılması için yeterli bir süredir. Pencere ve kapının açılması her zaman istenilen havalandırmayı da sağlamayabilir. Çözüm, kontrollü ve verimi yüksek mekanik havalandırmadır.” İfadeleri dikkat çekti.
TMMOB Makina Mühendisleri Odası İzmir Şubesinin açıklaması şöyle:
Bilindiği üzere, COVID-19 pandemisi nedeniyle verilen uzun bir aradan sonra 6 Eylül 2021 tarihinde okullarda yüz yüze eğitime başlandı. Eğitim sürecinde, çocukların geniş zaman geçirdikleri sınıflardaki çevre koşulları (özellikle iç hava kalitesi, ısıl konfor, akustik konfor ve görsel konfor) çocukların sağlığını, üretkenliğini ve akademik performansını olumsuz olarak etkilemektedir. Kötü iç hava kalitesi nedeniyle öğrencilerde hayat boyu sürecek astım gibi kronik rahatsızlıklar da gelişebilmektedir. Fizyolojik olarak gelişme çağında olan çocuklar, kötü iç hava kalitesinden büyüklerden daha çok etkilenmektedir. Tüm dünyada, okullardaki iç çevre kalitesi ile ilgili olarak sağlıklı yaşam ve eğitim alanları yaratılması için pek çok çalışma yapılmaktadır.
2020 yılının başından beri dünyayı ve ülkemizi, sosyal ve ekonomik olarak çok büyük ölçekte etkileyen COVID-19 küresel salgını sonucunda, okulların çocuklar ve aileleri için adeta bir hastalık transfer merkezi görevi görmesi olasıdır. Sınıflarda hasta öğrencilerden iç ortam havasına salınan virüslerle iç havadaki virüs yükünün artması, ayrıca sürekli konuşarak öğrencileri ile iletişim kurması gereken öğretmenlerden ortama daha fazla virüs salınması ihtimali nedeniyle okullarda hastalığın hızlıca yayılmaması muhtemeldir. Öngörülen TMM (Temizlik-Maske-Mesafe) tedbirleri, hastalığın önlenmesinde önemli tedbirlerdir. Ancak iyi havalandırılmayan sınıflarda enfeksiyonların yayılması daha hızlı ve yoğundur. Çocukların hastalanmaları, ayrıca enfeksiyonları evlerine de taşımaları söz konusudur. Bu tür hastalıkların sebep olduğu devamsızlıklar, öğrencilerin başarısızlığına katkıda bulunan bir diğer faktördür.
Sınıflarda havada hem hastalık yapan mikroorganizmalardan hem de sağlığı etkileyen gaz emisyonlarından korunmanın önemli bir aracı, sınıfların mekanik olarak havalandırılmasıdır. Çok kısıtlı sayıda da olsa bu teknoloji ülkemizde de uygulanmaktadır. Ancak devlet okullarındaki mevcut 750 bin dersliğin hemen hemen hiçbiri havalandırma sistemlerine sahip değildir. Havalandırma için önerilen, pencerelerin ve kapıların açılması uygulaması şüphesiz faydalıdır ama nihai çözüm değildir. Bir dersin 40 dakikalık süresi virüsün yayılması için yeterli bir süredir. Pencere ve kapının açılması her zaman istenilen havalandırmayı da sağlamayabilir. Çözüm, kontrollü ve verimi yüksek mekanik havalandırmadır.
Makina Mühendisleri Odası İzmir Şubesi olarak eldeki imkânlar dâhilinde dersliklerde alınması gereken önlemlere dikkat çekmek istiyoruz:
- Ders sırasında sürekli maske takılmalıdır.
- Mekanik havalandırma sistemi olan dersliklerde mümkün olan en yüksek taze hava miktarı ile (imkânı varsa %100) sistem sürekli çalıştırılmalıdır.
- Taze hava imkânı olmayan veya HEPA filtresi bulunmayan kapalı alan iklimlendirme sistemleri (Fan-coil, split ve VRV/VRF iç ünite gibi) kaynaktan yayılan virüslerin daha uzun mesafelere taşınmasına neden olduğundan çalıştırılmamalıdır. Isıtma-soğutma amacıyla sistemlerin çalışması zorunluysa havalandırmaya azami özen gösterilmelidir.
- Mekanik havalandırma sistemi olmayan binalarda açılabilen pencereler aktif olarak kullanılmalıdır. Ders aralarında sınıflar kesinlikle havalandırılmalı. Hava şartları izin verdiği ölçüde ders sırasında da pencereler ve kapılar açık tutularak havadaki olası virüs yükünün en aza indirgenmesi hedeflenmelidir.
- HEPA filtreli ve HEPA filtre + UVC lambalı oda tipi hava temizleme cihazları, virüs yükünü seyreltmek amacıyla kullanılabilir. Ancak bu sistemlerin güvenilirliğinin virüs kaynağına bağlı konumlarına olarak değişmesi nedeniyle yüzde 100 güvenli olmadıkları akıldan çıkarılmamalıdır. Oda temizleme cihazları kullanılması durumunda da havalandırma ihmal
edilmemelidir. Bu tip cihazların sürekli konuşarak öğrencileri ile iletişim kurması gereken öğretmenlerden ortama daha fazla virüs salınması nedeniyle öğretmene yakın konumlandırılması önerilmektedir.
- Tuvalet egzoz fanları sürekli çalıştırılmalıdır, egzoz fanı yoksa tuvaletler sürekli havalandırılmalıdır.
- Klimaların temizlik periyodu sıklaştırılmalı, bakım sırasında ısı değiştiriciler, yıkanabilir filtreler, menfezler, difüzörler, serpantinler, yoğuşma tavaları, iç yüzeyler insan sağlığına zararlı olmayan dezenfektanlar ile temizlenmelidir.
- Yıkanamayan filtreler mutlaka yenisi ile değiştirilmelidir.
- Filtre değişikliği ve kanal/ısı değiştirici vb. temizliği sırasında sistem durdurulmalı, mutlaka N95 maske ve eldiven kullanılmalıdır. Kirli filtreler, sızdırmaz poşetlere yerleştirilmeli, bu poşetler tıbbi atık olarak işlem görmelidir.
MMO İzmir Şubesi olarak; okullarda öğrencilerin, öğretmenlerin ve yakınlarının sağlığı gereği taze hava gerekliliğinin karşılanması gerektiğini hatırlatıyor, yetkilileri bu konuda adım atmaya davet ediyor, bu çerçevedeki çalışmalara mesleki uzmanlık alanlarımızdan kaynaklı olarak kamusal sorumluluğumuz gereği her türlü katkıyı sunmaya hazır olduğumuzu belirtiyoruz.
TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI
İZMİR ŞUBESİ YÖNETİM KURULU
