İzmirliler antik çağlarda ne yer, ne içerdi konusunu hep çok merak ettim. Son arkeolojik bulgular bize bu konuda hayli ışık tutacak gibi. İzmir’in Bornova ilçesinde Yeşilova Höyüğü’ne bağlı yürütülen Yassıtepe arkeoloji kazılarında arkeologlar 5 bin yıllık pişmiş topraktan kase buldular. İşin ilginç tarafı kasede tam 5 bin yıllık etli bir yemek kalıntısı var ve bu bilgi İzmir’in eski sakinlerinin yemek kültürü ile ilgili bilgileri bize aktaracak olması.
İzmir’deki Yeşilova Höyüğü arkeoloji çalışmalarında bağlı yürütülen Yassıtepe kazılarında da 5 bin yıllık, pişmiş topraktan yapılmış seramik kase bulundu. Yeşilova Höyüğü Kazı Başkanı Doç. Dr. Zafer Derin,, 2005 yılında başladıkları kazı çalışmalarında bugüne kadar binlerce yıllık birçok çanak ve çömlek bulduklarını söyledi.
Yassıtepe’de 5 bin yıl önceki yerleşim yerinde kazı yaptıkları sırada önemli bir buluntuya rastladıklarını kaydeden Derin’e göre, olasılıkla bir kuzu, keçi gibi bir küçükbaş hayvandan yapılmış yemeği, felaket veya başka nedenle yiyemeden bıraktılar. Kemiklerinin de yer aldığı artığı, bu kap içinde bulmak zaten çeşitli bulgulardan da saptandığı gibi hem hayvansal hem bitkisel gıdalara mutfaklarında yer veriyorlardı ama hayvansal gıdaları, küçükbaş, büyükbaş hayvan gibi hayvanların etlerini de çok sevdiklerini ve yediklerini ortaya koyuyor.
Kase, toprak altındaki korunaklı bir alanda bulunduğu için zarar görmemiş ve büyük ihtimalle afet anında bulundukları yeri yemeklerini bile bırakarak terk etmişler.
Arkeologlar kalıntıları incelenerek 5 bin yıl önceki gıdalar ve yemek kültürüyle ilgili yeni bilgilere ulaşmayı hedefliyor.
MÜHÜR DE BULUNDU
Daha önce alanda ticari bir mühür ele geçirdiklerini hatırlatan Derin, “Hem kentleşme hem ticari olguyu yansıtan bulgulara sahibiz. Bulduğumuz bir taşın özellikle hassas olan birtakım şeyleri, belki bronz, metal, altın, gümüş gibi şeyleri ölçtüğünü düşünüyoruz.” diye konuştu.
Derin, benzer taşların Beycesultan Höyüğü gibi kazı alanlarından da çıkarıldığını, bunun bölgede etkin bir ticari hayata işaret ettiğini anlattı.
İZMİRLİ KADIN GÜZELLİĞİNE DÜŞKÜNDÜ
Yeşilova Höyüğü Kazı Başkanı Doç. Dr. Zafer Derin, kadınların kullandığı kaplarda da ilginç bulgular elde ettiklerini kaydederek şöyle konuştu:
“Kadın her zaman güzelliğine düşkün. Bu anlamda onlar için üretilmiş içine kokuların ya da çeşitli merhemlerin konulduğu özel kaplar bulduk. Yine elbiselerin desenlerini neredeyse kabın üzerine işleyerek özel kaplar yapmışlar. Bu her yerde rastlanan bir şey değil, çoğunlukla mezarlarına kadar götürüyorlar. Bizim burada çift bölümlü özel bir kap var. Kemikten iğneler var hatta belki saç tokası olarak kullandıkları iğneler. Bunları da küçükbaş hayvan kemiklerinden yapmışlar.”
Derin, bölgede irili ufaklı taş baltalara da rastladıklarını, bu baltaların deri kesmek, kasaplık faaliyetleri ya da ahşap oymacılığı gibi alanlarda kullanıldığını düşündüklerini belirtti.
Yeşilova Höyüğü’nün turizme kazandırılması gerektiğini vurgulayan Derin, “Temel amacımız bölgenin turizm merkezine dönüştürülmesi. Yeşilova Höyüğü tam olarak kamulaştırılamadı. Çalıştığımız arazi Çimentaş’ın, onların özel izinleriyle kazı yapılıyor. Takas işlemleri de son aşamaya geldi, tıkandı. Gerçekleşirse burayı ören yeri statüsüne kavuşturarak Efes, Agora gibi kente önemli bir kaynak kazandırılacağını düşünüyoruz” dedi.
