“Muazzam ihtimaller barındırıyor”
Bilim insanlarından oluşan uluslararası bir ekip, beyindeki nöronlar ve onları destekleyen birimler arasında saklanan yepyeni bir hücre türü keşfetti.
Şaşırtıcı biçimde yeni hücre tipi, her ikisinin de özelliklerine sahip. Bir yandan nörolojik işlevlerde aktif bir rol üstlenirken bir yandan da etrafındaki sinir dokularına yardım sağlıyor.
Birleşik Krallık ve Avrupa’daki çeşitli kurumlardan araştırmacılar, hibrit hücreye farelerin beyinlerinde rastladı.
İsviçre’deki Lozan Üniversitesi’nden farmakolog Andrea Volterra, “Nöronlar ve astrositler arasında yeni bir hücre türü var. Keşif, yeni araştırmalar için muazzam ihtimaller barındırıyor” dedi.
Astrositler beyinde nöronal bağlantıların etrafını “yapıştırıcı” gibi saran, bol miktardaki hücreler. Uzun yıllar boyunca nörobilimciler bu hücrelerin tamamen pasif olduğunu, yalnızca nöronları koruma görevi üstlendiklerini varsaymıştı.
Astrositlerin, beyinde çok önemli roller üstlenen glutamat adlı aminoasiti salgıladığına dair kanıtlar ortaya çıktığında bu alanda devrim yaşanmıştı.
Volterra ve meslektaşları, inceledikleri hayvan beyinlerinin hipokampüs bölümünde 9 farklı astrosit kümesi belirledi.
7 numaralı küme öne çıkıyordu. Çünkü hipokampüsün çok ayrı bir bölgesine yerleşmişti ve glutamatın salınması için gerekli tüm moleküler mekanizmaya sahip, astrosit benzeri hücreleri barındırıyordu.
Araştırmacılar, bu özel hücrelerin hassas sıcak noktalarda (iki nöronun genellikle glutamat salgılayarak iletişim kurduğu alan) glutamat salgıladığını tespit etti.
Saygın bilimsel dergi Nature’da yayımlanan araştırmanın yazarlarından Roberta de Ceglia, “Bunlar, nöronların iletişim ve uyarılma düzeyini kontrol ediyor” diye konuştu.
Araştırma ekibi bu astrosit benzeri hücrelerin çalışmasını durdurduklarında farelerde hafıza bozukluklarının ortaya çıktığını saptadı.
Volterra, bu hibrit hücrelerin Alzheimer gibi hafızanın zayıfladığı beyin hastalıklarındaki rolünü araştırmak için çalışmalar planladıklarını söylüyor.
Şimdilik bu özel hücrelere “glutamaterjik astrositler” adı veriliyor.
