Londra merkezli Enerji Araştırma Şirketi Ember’ın 2023 yılında yayınladığı 4. Enerji raporu, dünyada fosil yakıt tüketiminin azaldığını, temiz enerjiye geçişin başladığını, küresel ısınmadaki artışın ve yüksek atmosfer kirliliklerinin özellikle Avrupa’da büyük bir farkındalık oluşturduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar yeni bir enerji devriminin gerçekleşeceğini savundu.
Doğal enerji kullanımı çağı mı başladı?
Kerem Yeğinboy/Egeligazete-Ember araştırma ekibi, raporda 78 ülkeden toplanan verilerin fosil yakıtlar ve doğal enerji yollarını kullanımının yüzde 93’lük bir kısmını yansıttığını belirtti. Araştırma sonuçları arasında Küresel Karbondioksit Emisyonu verilerinin yüzde 80’lik bir kısmını kapsayan Karbon Dioksit Emisyonun en güçlü olduğu 10 ülkenin de yer aldığı belirtildi. Ember yayınlanan raporun amacı başka araştırmacılar için veri oluşturmak, küresel temiz enerjiye geçiş sürecini hızlandırmak olduğunu belirtti. Küresel etkende hazırlanan 4. Temiz enerji raporunun Araştırma ekibinin başyazarı olarak Malgorzata Wiatros – Motyka yer aldı.
Çin doğal enerjide lider
Rapordan elde edilen veriler doğrultusunda dünya genelinde sene içerisinde elektrik üretimim için daha fosil yakıt tüketimi gerçekleşecek. Araştırmacılar bu yılın çevre-dostu bir gezegene geçiş dönüm noktası olduğunu söyledi. Küresel Seviyede kömür, petrol ve gaz düşüşünün bir ilk olduğu belirtildi. Sonuç olarak enerji polisyonu sürecinde daha az ısıtıcı gazların kullanılacağı söylendi. Yazarlar yenilebilir enerjide Çin’in lider konumda olmasının beklendiğini belirtti.
İngiltere’de yeni yapılan rüzgar türbülansları ile tüm ülkeye rüzgar enerjisi elektrik üretimi gerçekleşebileceği. Günümüzde küresel bazda rüzgar ve güneş enerjisi kullanılarak elektrik üretiminin de yüzde 12 seviyesinde olduğu söylendi.
Enerji üretiminin küresel ısınmaya en çok katkı sağlayan etken olduğu, 2021 yılındaki verilere göre küresel kapsamda enerji odaklı karbon emisyonunun üçte birini oluşturduğu belirtildi. Yani bu çatı altında kömür, gaz ve petrol emisyonunun küresel ısınmayı engellemek için kritik noktalar olduğu açıklandı. Yeni hazırlanan raporun dünyadaki enerji talebinin yüzde 93’lük bir bölümünü kapsadığı belirtildi. Küresel çapta elde edilen verilere dayanan raporunun Ember ekibinin enerji üretiminin düşürülmesi ile ilgili yayınladığı 4.rapor olduğu açıklandı.
Günümüzde doğal enerji ile tüm Güney Afrika’nın enerji ihtiyacı karşılanabilir
Güneş ve rüzgarın güvenilir bir ekonomik kaynak olarak varsayılmasındaki yükselişin bu gelişmelerdeki temel etkenler olduğu belirtildi. Geçtiğimiz sene dünya çapında güneş enerjisi kullanımının yüzde 24 arttığı, bu seviyedeki doğal enerji kullanımının Güney Afrika kadar büyük bir ülkenin doğal enerji üretimini karşılayabilecek çapta olduğu söylendi.
2022 senesindeki veriler doğrultusunda küresel elektrik üretiminde nükleer ve hidroelektrik kullanımı sonucu yüzde 39 seviyesinde bir artış sağlandı. Rapor sonuçlarına göre geçen sene elde edilen enerji seviyesi şimdiye kadarki en temiz enerjiydi. Küresel olarak elde edilen bu olumlu sonuçlara rağmen küresel bazda karbon emisyon seviyesinin arttığı, kömür kullanımında keskin bir yükseliş olduğu söylendi.
Çin’in yüksek sayıdaki çatı paneli kurulumu ile 2022 yılında dünyadaki solar enerji paneli sayısını yüzde 40 arttırdığı söylendi. Araştırmacılar bunun sebebinin enerji tüketimi talebindeki büyük artış olduğu, bunun da temiz enerji ile sağlanmasının kararlaştırılması olduğunu belirtti.
2022 verileri Fransa’da ve Avrupa’da nehir seviyelerinin Hidro-enerji üretim fazla alçak olduğunu buna rağmen 2023 yılında Avrupa’da güneş ve rüzgar enerjisi panellerinde gerçekleşecek olan yükseliş talep edilenden daha yüksek olacak, bu da ısınan gaz seviyesinde denge sağlayacak.
Araştırma baş yazarı Malgorza Wiatros- Motyka ‘’ Fosil yakıt tüketimi ile elektrik üretimini azalttığınızda emisyon seviyesinde azalma göreceksiniz. Bu elektrik üretimi konusu için çok önemlidir. enerji sektöründe daha çok elektrikli araba ve ısı pompaları kullanımı diğer sektörlerde de emisyon artış seviyesini etkileyecektir.’’ açıklamasında bulundu. 2022 verileri brezilya gibi ülkelerde hidro-elektrik kullanımındaki artışın gaz kullanımın yüzde 46 seviyesinde azalttığını ortaya çıkardı.
Artık yeni bir dönüş noktasına geçtik
Ember araştırma yazarı Dave Jones ‘’ Artık yeni bir dönüş noktasına geçtik. Enerji sektörünün düşük fosil yakıt kullanıma geçtiği bir dönem. Rüzgar ve güneş enerjisinin cevap olduğunu biliyoruz. Artık sadece bunları kurabileceğimiz yerlerin haritalarını planlamalıyız.’’ açıklamasında bulundu.
Dünya rüzgar enerjisinde Çin’in önemli bir noktada olduğu, dünyadaki rüzgar enerjisinin üretiminin yüzde 50’sinin Çin’de gerçekleştiği, güneş enerjisi üretimi üretiminin yüzde 40’ının Çin’den geldiği ve ülkenin dünyada kömür enerjisi kullanan ülke olduğu belirtildi.
Bay Jones ‘’ Çin 2025 yılında rüzgar ve güneş enerjisi ile temiz enerji üretiminin de yükselişe devam ettiği sürece, kömür enerjisinde de aynı zirveyi elde edecekler.’’ dedi. Uzmanlar karbon fosil yakıt kullanımının enerji üretiminde dönüm noktası olacağını, fakat daha yapılacak çok iş olduğunu söyledi.
Araştırmanın içinde yer almayan Bergen Üniversitesi Profesörü Jessica Jewell ‘’ Kömür enerjisi kullanımındaki en erken zirve 1979 yılında İngiltere’de görüldü. İngiltere’de kömür enerjisi kullanımını azaltmak 10 yıllar aldı. İngiltere’de 2022 yılında hala az da olsa kömür enerjisi kullanılıyordu. Zirveden 43 sene geçmiş olmasına rağmen kömür enerji kullanımı tamamen sonlandırılamadı. Temiz enerji hedeflerimize ulaşmak için 40 hatta 30 yılımız bile yok. Elektriği çok daha kısa sürede, bir an önce tamamen de-karbonize etmeliyiz.’’ Açıklamalarında bulundu.
