Fas’ta Cuma günü meydana gelen depremin ardından, enkaz altındakilere ulaşmak için zamana karşı yarış sürerken, acil durum kuruluşları uzak bölgelere yardım ulaştırmak için mücadele ediyor.
Çalışmalara yardım için mekanize araçlar ulaştırılamazken, köylüler enkaz altında sağ kalanlara ulaşmak için elleriyle ve küreklerle kazmaya devam ediyor.
Bir köylü BBC’ye yaptığı açıklamada “İnsanların hiçbir şeyi kalmadı. İnsanlar aç. Çocuklar su istiyor. Yardım istiyorlar” dedi.
Ülkede son 60 yılda yaşanan Cuma günkü en ölümcül deprem, Marakeş kentinin güneyindeki dağlık bölgelerde bulunan köyleri vurdu.
Resmi sayılara göre en az 2.122 kişi ölürken, çoğu ağır 2.421 kişi de yaralandı.
6,8 büyüklüğündeki sarsıntı nedeniyle binalar çöktü, yollar ulaşıma kapandı ve deprem ülkenin kuzey kıyısı gibi uzak noktalarda bile binaları salladı.
UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan Marakeş’in eski kent bölümü de hasar aldı.
Fas Kralı 6. Muhammed üç günlük ulusal yas ilan etti.
Saraydan yapılan açıklamada, kan bankası, su, gıda, çadır ve battaniye stoklarının artırılması için sivil savunma birliklerinin konuşlandırıldığı açıklandı.
Ancak açıklamada, en büyük hasarı alan bazı uzak yerlere depremden saatler sonra ulaşmanın mümkün olmadığı da kabul edildi.
Deprem nedeniyle kopan kayalar, sarsıntıdan en ağır hasarı alan yerlerin bulunduğu Atlas Dağları’na giden yolların bir kısmını kapattı.
Marakeş’in 55 kilometre güneyinde, dağların içindeki bir vadide bulunan küçük Amizmiz kasabasında birçok bina yerle bir oldu.
Kasabadaki hastane boş ve girilmesi tehlikeli olduğu söyleniyor. Hastalar, çadırlarda tedavi edilmeye çalışılıyor.
Adının açıklanmasını istemeyen bir hastane yetkilisi, Cumartesi günü 100 dolayında cesedin getirildiğini söyledi.
Yetkili “Ağladım çünkü çok ölen vardı, özellikle de küçük çocuklar. Depremden beri hiç uyumadım. Hiç birimiz uyumadık” dedi.
Hastanenin ötesinde, sokaklar yıkılan binaların enkazları, yoğun trafik ve depremde yakınlarını kaybedenlerle dolu. Evlerini kaybedenler için yol kenarlarına daha çok çadır kuruldu ama herkesin de çadırı yok.
Onlarca kişi, kasabanın meydanına serdikleri halıların üzerinde uyuyor.
63 yaşındaki Abdülkerim Brouri, evi kısmen çökenlerden.
Brouri “Eve geri dönemem. Birbirimize yardımcı oluyoruz. Dışarıdan hiç yardım gelmiyor” diyor.
Bir diğer Amizmiz sakini Ali Ait Yusuf da “Battaniyelerle bir çadır yaptık. Hükümetin dağıttığı çadırlar yeterli değil” diye konuşuyor.
Yardım teklifleri
Fas’a uluslararası yardım teklifleri de hızla artıyor.
İngiltere, Fas yönetiminin acil durum görevlileri, kurtarma uzmanları, arama köpekleri ve ekipmanlarından oluşan ekiplerin gelişini kabul ettiğini duyurdu.
İspanya ve Katar da resmi yardım istekleri aldıklarını ve arama kurtarma ekipleri yollayacaklarını belirtti.
Fransa da yardıma hazır olunduğunu ve Fas’tan resmi isteğin gelmesini beklediklerini bildirdi. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron “Yardımı istedikleri an gönderilecek” dedi.
Şubat ayında büyük deprem yaşayan Türkiye de yardım teklifinde bulundu ancak resmi bir istek alınmadığını belirtti.
Bu arada, Marakeş’in 60 kilometre güneybatısında, neredeyse tamamen yıkılan Tafeghaghte köyünde yaşayanlar, hayatını kaybeden sevdiklerini toprağa vermeye başladı.
72 yaşındaki Omar Benhanna “Üç torunum ve anneleri öldü. Hala enkaz altındalar. Kısa süre önce birlikte oynuyorlardı” dedi.
Okyanus kıyısındaki Agadir kentinde de Hakima adlı bir kadın, dört yakınını kaybettikten sonra köyü Msouna’dan nasıl kaçtığını anlattı.
Komşularının kendisini enkazdan çıkarttıklarını anlatan kadın, Msouna ve yakındaki yerleşimlere henüz yardım ulaşmadığını vurguladı.
“Ailem evlerini, eşyalarını kaybetti. Hiçbir şeyleri kalmadı. İnsanlar aç. Çocuklar sadece su istiyorlar. Yardıma ihtiyaçları var.”
