Psikolog Tutku Damla Topaloğlu, ara tatil sonrasında öğrencilerin uyum sorunu yaşayabileceklerini söyledi. Tatil ile birlikte değişen rutinlerin tekrar eski düzenine dönmesinin zaman alabileceğini belirten Topaloğlu, “Öğrencilerin; okula, derslere, öğretmenlerine ve arkadaşlarına alışmaları yeniden bir adaptasyon sürecini beraberinde getirebilir. Bu durum normal, sorun da çözümsüz değil” dedi ve okula dönüşte yaşanabilecek uyum sorunlarına karşı velilere 5 etkin öneride bulundu.
Acıbadem Kent Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Tutku Damla Topaloğlu, 2023/2024 Eğitim-Öğretim yılı ikinci dönemi başlarken, “okula yeniden uyum” konusuna anne babaların dikkatini çekti. Topaloğlu, “Birinci dönem boyunca yoğun bir tempoyla çalışıp ilk döneme ait sınav ve sorumluluklarını tamamlayan öğrenciler, yarıyıl tatili gelmesiyle kısa bir mola verip soluklanıp dinlendiler. Öğrenciler bu tatil sürecini geride bırakırken, tekrardan okula adapte olmakla ilgili birtakım zorlanmalar yaşayabilirler. Bu durumun son derece normal olduğu unutulmamalıdır” diye konuştu.
“Öfke nöbetleri yaşadıkları da görülebilmekte”
Çocukların tatilde, en azından daha geç yatıp daha geç kalkmış olabileceklerini; kahvaltı, yemek saatlerinin bile değişmiş olabileceğini belirten Topaloğlu, şöyle konuştu:
“Çocukların tatille birlikte değişen rutinlerin tekrar eski düzenine dönmesi zaman alabilir. Yani tatil rutininden okul rutinine dönmeleri, okula, derslere, öğretmenlerine ve arkadaşlarına alışmaları yeniden bir uyum süreci gerektirebilir. Bunun yanında ikinci dönemin başlamasıyla birlikte öğrencilerin tekrar yoğun bir tempoya gireceklerini bilmeleri; sınavlara, derslere ve başarılı olmaya dair birtakım kaygıları da beraberinde getirebilmektedir. Okula geri dönüşte zorlanan çocuklar bu geçiş sürecinde kendilerini zaman zaman üzgün, endişeli ya da kızgın hissedebilmekte; hırçınlık, ağlama nöbetleri ve öfke nöbetleri yaşadıkları da görülebilmektedir. Çoğunlukla okula dönüş döneminde çocuklar ebeveynleriyle daha yakın temas ihtiyacı hissedebilmekte ya da daha içe kapanma ve sessizleşme hali gösterebilmektedir. Bunun yanında; okula gitmek istememe, bedensel birtakım ağrılardan bahsetme, okula gitmemek için pazarlık yapma gibi ailelerin nasıl davranacağı konusunda zorlanabileceği durumlar da yaşanabilmektedir.”
Topaloğlu’ndan ebeveynlere öneriler
Öte yandan Psikolog Topaloğlu, çocukları okula geri dönmekte zorlanan ya da uyum problemi yaşayabilecek anne babalara bu sorunu aşmalarında yardımcı olabilmek için şu önerilerde bulundu:
“Sorunun kaynağını belirleyin: Öncelikle çocuğun hangi konuda zorluk yaşadığını anlayarak bu duruma dair konuşmak için onu teşvik etmek ve hislerini anlamaya dair çaba göstermek oldukça önemlidir.
Sorunun çözümüne odaklanın: Çoğu zaman okula dönüşle ilgili kaygı yaşayan çocuklar bu kaygıyla nasıl baş edebilecekleriyle ilgili fikir sahibi olmayabilir ya da bu sorunun üstesinden gelebileceklerine dair inançları olmayabilir. Duygularını anladığınızı; süreci yönetemediği noktada sizden destek alabileceği, sorunun üstesinden gelebilecek güçlü yanlarını olduğunu hatırlatmak çocukların çözüme odaklanabilmeleri için destekleyici olacaktır.
Okula dair olumlu yanlarından konuşun: Okula gitmekle ilgili heyecanlanabileceği neler olduğunu sormak, arkadaşlarıyla beraber olmanın keyifli olabileceğine değinmek ve okulda yapabileceği ve ilgisini çekebilecek aktivitelerden bahsetmek de olumsuz duyguların yerini olumlu duygularla çeşitlendirmek de katkı sağlayabilmektedir.
Kendi davranışlarınızda tutarlı olun: Çocukların olaylara yönelik bakışını belirleyen önemli bir faktörün de ebeveynlerin tutum ve davranışları olduğunu bilinmeli. Öncelikle ebeveynin sürece dair duygu, düşünce ve davranışlarını rahatlatıp kontrol edebildiğinde çocukların daha güvende hissederek sürece daha sakin ve özgüvenli bir şekilde adapte olabildiklerini kendinize hatırlatmanız oldukça önemlidir.
Fiziki ve ruhsal ihtiyaçlarına dikkat edin: Çocuğun yeterli uykuyu alabilmesi, yeterli beslenebilmesi, öz bakımının yeterli bir şekilde sağlanması gibi fizyolojik ihtiyaçlarının karşılanmasına ek olarak; duygu ve düşüncelerinin, koşulsuz kabul/sevgi ve temas ihtiyacının karşılanması gibi psikolojik ihtiyaçlarının da karşılanmasına özen göstermenin çocuğun okula dönüşe dair kaygı ve adaptasyon problemleri üzerinde olumlu yönde bir etki sağlayacaktır.”
