CHP Karşıyaka İlçe Başkanlığı tarafından, pandemi sürecinde büyük ekonomik zorluklar yaşayan esnafın sorunlarını dinlemek ve çözüm önerilerini konuşmak üzere düzenlenen toplantı, Çarşı Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Buluşmada CHP İzmir İl Başkanı Av. Deniz Yücel, İlçe Başkanı M. Serdar Koç, Karşıyaka Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay ile esnaf odalarının temsilcileri ve Çarşı esnafı bir araya geldi. Ekonomik olarak ayakta duramaz hale geldiklerini anlatan katılımcılar; stopajın kaldırılması, kısa çalışma ödeneğinin devam etmesi ve Esnaf Bakanlığı kurulması gibi taleplerini tek tek sıralayarak, destek beklediklerini ifade etti. Başkan Yücel de tüm öneri ve istekleri CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile paylaşacağını ve çözüm sağlayana kadar mücadeleyi sürdüreceklerini söyledi.
YÜK GİTTİKÇE ARTIYOR
Başkan Deniz Yücel, toplantının açılışında yaptığı konuşmada “Çok zor bir dönem geçiriyoruz. İnsanların hem sağlık anlamında hem de ekonomik olarak hayatta kalma mücadelesi verdikleri bir süreçteyiz. Buna karşılık merkezi hükümetin çözüm üretmeden, göz boyamaya yönelik uygulamalarla sorunları geçiştirmeye çalıştığı bir dönem yaşıyoruz. Pandemi ve ekonomik kriz esnafın üzerindeki yükü gittikçe daha da artırıyor. Bu süreçte CHP Genel Başkanımız Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun esnafın yaralarının sarılması için defaatle açıkladığı tedbirler, çözüm önerileri var. Yerel yönetimlerimiz de kendi imkanları ölçüsünde; yasaların, mevzuatın, bütçenin elverdiği şekilde gerekeni yapmaya çalışıyorlar. Büyükşehir Belediyemizi yaptığı çalışmalar var, esnafa verdiği destekler var, ilçe belediyelerimizin esnafa verdiği destekler var. Biz CHP olarak bu toplantılarla sizlerle bir araya gelerek, sizleri dinleyerek bizim görmediğimiz, gözden kaçırdığımız sorunlar, talepler ve çözüm önerileri varsa bunları tespit etmek ve gidermek için buradayız” dedi.
“KENDİ GÜÇLERİYLE DİRENİYORLAR”
CHP İlçe Başkanı Koç da “Esnafımız çok ciddi sıkıntılar yaşıyor. Stopaj ciddi bir sorun. Siz kazanmadığınız parayı devlete ödüyorsunuz. Ayrıca kısa çalışma ödeneği, pandemi bittikten sonra özellikle küçük esnafımız için en az 6 daha daha devam ettirilmeli. Sermaye eksilme sorunu da ön plana çıkıyor. Ne yazık ki bu zor süreçte bizim insanımız, esnafımız kendi gücüyle, kendi imkanlarıyla ayakta kalmaya çalışıyor. Odalar üzerinden esnafa destek çıkarmak için her türlü çabayı göstermek zorundayız hep birlikte. Özellikle odaların siyasallaşmaması, direk bakanlıklar üzerinde etkilerinin olması lazım. TOBB’un Yassıada’da yapmış olduğu yatırım, devletin esnafa verdiği 7 milyar TL’den daha yüksek bir rakam. Bu para esnafa verilseydi, en azından bazı sorunlar çözülmüş olurdu. Odalara çok görev düşüyor. Bizlere de çok iş düşüyor. Ağır ekonomik şartlar altında ezilen esnafımızın her zaman yanında olmaya devam edecek, dertlerine derman olacak, mücadelemizden asla vazgeçmeyeceğiz” diye konuştu.
“ESNAFIN YANINDAYIZ”
Esnafın sesini duyurmak, sorunlara çözüm üretmek için çalıştıklarını dile getiren Belediye Başkanı Tugay “Biz bu zor süreçte esnafımızın yanındayız. Esnafımız için çağrısını yaptığımız ve kendi imkanlarımızla uyguladığımız çözüm önerilerini daha da geliştirmek istiyoruz. Bu toplantıda konuştuğumuz konuları CHP İzmir İl Başkanımız aracılığıyla Genel Merkezimize ileteceğiz. Pandemi şartlarında kapalı olan ya da iş potansiyelleri düşen iş yerleri için elimizden gelen gayreti göstermeyi sürdüreceğiz” ifadelerini kullandı.
“STOPAJ YÜKÜ BELİMİZİ BÜKÜYOR”
Esnaf temsilcilerinden Bostanlı Esnaf Sanayici ve İş Adamları Derneği (BESİAD) Başkanı Emre İpek de yaşanan en büyük sıkıntılardan birinin stopaj olduğuna dikkat çekti. İpek “Bu bütün esnafın belini büken bir sorun. Çok ciddi rakamlardan bahsediyoruz. Örneğin restoranlara bakın; 20 – 25 bin TL kira veriyor, bir de o kiranın stopajını ödüyorlar. Apayrı bir yük. Esnafın birçoğu bırakın iş yapmayı, artık nefes alamaz hale geldi. Hepsinde çapına göre borç yükü var. Yapılandırma üstüne yapılandırma yapılıyor. Ama esnaf ‘Nasıl ödeyeceğim, yine iptal olacak’ diyor. Siftah yapamayan esnafa yapılandırma yapsan ne olacak? Vergiler ödenemiyor. Diğer bir sorunumuz da zincir marketler. Bunlara bir sınırlama getirilmesini istiyoruz. AVM ve zincir marketlere karşı yerel esnafın desteklenmesi için bir kampanya yaptık, ‘Alışverişini yerel esnaftan yap, esnafına sahip çık’ yazılı stickerlar dağıttık. Bu süreçte herkes esnafına sahip çıkmalı” diye konuştu.
“ZİNCİR MARKETLERE SINIRLAMA GELMELİ”
Şemikler Fikri Altay Yalı Mahalleleri Koruma ve Güzelleştirme Derneği (ŞEFİYAD) Başkanı Kenan Kahraman da “Bizim hedefimizde zincir mağazalar var. Sokak sokak gezdik, saydık. Üç harf ile kodlayarak söyleyeceğim; Şemikler’de 8 tane x, 6 tane y, 5 tane de z zincir mağaza var. Bunların bir tanesinde, 280 ile 320 parça arasında kendi işi dışında ürün tespit ettik. Beyaz eşyadan mobilyaya, konfeksiyondan ev tekstiline kadar her çeşit ürün bir arada. Bu mağazanın yeri de 220-230 metrekare. Biz sermayaye karşı değiliz, elbette onlar da işini yapacak ama bir market en az bin metrekare olsun. Sayısı 20 tane olmasın, 2’ye insin. Aralarında belirli mesafeler olsun. Bu noktada belediye ayağı çok önemli. Bunlara nasıl ruhsat veriliyor bilmiyoruz ama gereken düzenlemeler, sınırlamalar yapılmalı. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bundan bir süre önce çok güzel bir açıklama yaptı; ‘Esnaf Bakanlığı kurulsun’ dedi. Müthiş bir proje. Ayrıca, Karşıyaka’da Şemikler, Nergiz, Alaybey ve Bostanlı gibi mahallelerde çok çarşı var. Buralarda yerel esnafı üçlendirmek için dönemsel çarşı şenlikleri düzenlenbilir. Bunu da proje olarak Karşıyaka Belediyesi’ne sunacağız” dedi.
“ELİMİZDEN GELENİ YAPACAĞIZ”
Zincir marketler konusundaki eleştirilere hak verdiğini vurgulayan Belediye Başkanı Cemil Tugay da şu yanıtı verdi: “Duyarlı bir şekilde yaptığınız çalışmalar çok önemli. Ben zincir marketler konusunda bir inceleme yaptırmamıştım ancak eleştirilerinizi çok haklı buluyorum. 20-30 metrede bir market açılıyor. Bunlara düzenleme getirmek gerekiyor. Eğer belediye olarak meclis kararı ile bunu düzenleme şansımız varsa bunu mutlaka yaparız. Bin metrekare şartını, ürün sınırlamasını getirebiliriz. Elbette ki yasalar ne kadar müsaade ediyorsa o kadar müdahale edeceğiz. Bu da bu toplantıda taahhüt ettiğim bir konu olsun. Ayrıca esnafımızla birlikte şenlikler, indirim günleri gibi etkinlikler düzenleme konusunda belediye olarask süreci hemen başlatacağımızı söyleyebilirim.”
“YAPILANDIRMALARIN HEPSİ BOZULACAK”
Karşıyaka sahil esnafı adına toplantıya katıldığını belirten Aslan Kılıç da konuşmasında şunları kaydetti: “Bizim kiralarımız 30 bin TL’den 100 bin TL’ye kadar çıkıyor. İşletmeler kapalı ama stopajlarımız çalışıyor. Kapalı olan işletmelerin elektrik, su, telefonları kesik durumda. Karşıyaka’da kafe, restoran benzeri yerlerde çalışan yüzlerce kişi şu an işsiz ve yiyecek ekmekleri yok. İki tane müzisyen arkadaşımız işsizlikten intihar etti. Vergi yapılandırması yapıldı; ilk ödemeler Mart’ın sonunda ama hala bizim işletmelerimiz kapalı. Bu yapılandırmaların hepsi bozulacak. 500 bin, 1 milyon TL’ye yakın vergi borcu olanlar var. Hepisinin sicili bozuldu. Durum gittikçe durum kötüleşiyor.”
İzmir Berberler Odası Yönetim Kurulu Üyesi İlhami Tekin “İlk pandemi başladığı zaman biz de bir süre kapalı kaldık. İzmir’de 5 belediyenin bize ciddi katkısı oldu, bunlar arasında Karşıyaka Belediyesi birinci sırada. Cemil Başkanımıza teşekkür ediyoruz. Devletin bu süreçte bizden stopaj almamasını istiyoruz. Bu yük, maddi olduğu kadar manevi olarak da bize acı veriyor” dedi.
İzmir Bakkalar Odası Başkan Vekili Mehmet Kartal da pandemi sürecinde “Pandemi döneminde pek çok esnaf kesimine yardımcı olduğunuz için teşekkür ediyoruz. Belediyelerin sosyal yardımlarını mahalle bakalları üzerinden ihtiyaç sahiplerine ulaştırabileceği bir kart projesi vardı ancak ertelemek durumunda kalındı. Güzel bir projeydi, bunun hayata geçirilmesini ve geliştirilmesini istiyoruz” diye konuştu.
“HİPERMARKET YASASI ÇIKARILSIN”
Karşıyaka Sanayici ve İş Adamları (KASİAD) Başkanı Süleyman Özsakallı da “CHP Genel Başkanı Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun esnafa yönelik çözüm çağrıları arasında, bizim için de önceliki olan çok güzel iki madde var; Esnaf Bakanlığı ve sicil affı. Ben de bunlara hipermarket yasasını eklemek istiyorum. Bu yasanın bir an önce çıkarılması sağlanmalı. Bunların dışında stopaj en büyük dert” ifadelerini kullandı.
Turizmci Ali Yaramışlı ise “Kısa çalışma ödeneği Mart sonuna kadar son kez uzatıldı. Benim Karşıyaka Çarşı’daki ofisimde 6 personel var. Bunların biri nöbetçi olarak ofise geliyor, diğerleri de devletten kısa çalışma ödeneği alıyor. Bu ödenek kaldırıldıktan sonra işe gelecek olan 5 personelin maaşını ne yapacağımı bilmiyorum. Bu durumda çok fazla turizmci ve esnaf var. Pandemiden etkilenen sektörler için bu ödenek bir süre daha uzatılmalı” dedi.
Ayrıca toplantıda, esnaf ve sanatlar odalarının üyelerinden aidat almaması, Karşıyaka Çarşısı’ndaki sorunların çözümlenmesi ve buraya özel bir yönetim birimi kurulması gibi talepler de dile getirildi.
“ESNAF BAKANLIĞI ÇOK ÖNEMLİ”
Tüm sorun, talep ve önerilerini not aldığını, Genel Merkez’e ve gereken yerlere ileterek çözüm için çaba harcayacağını ifade eden Başkan Yücel “Stopaj, geçici vergi, KDV ile ilgili eleştiriler tabii ki bizim karar alıp düzeltebileceğimiz şeyler değil ama hem Genel Başkanımız hem Grup
Başkanvekillerimiz TBMM’de bunları daha fazla gündeme getireceklerdir. Genel Başkanımızın ve partimizin esnafla ilgili 17 ana maddede çözüm önerileri var; Esnaf Bakanlığı da bunlardan birinicisi. Çok çok önemli. Bu bakanlık kurulduğunda, bir kere esnafın sorunlarının çözülmesi için bir muhatap bulunacak. Yani gerçekten esnaf için bizim düşündüğümüz enlemde kafa yoran, çözüm üreten, esnaf temsilcileriyle, odalarla, esnaf birlikleriyle bir araya gelen bir birim kurulacak. Bunun bizim düşündüğümüz anlamda, hakkıyla, layıkıyla yerine getirilmesi hem iktidar partisinin hem ana muhalefet partisinin hem diğer siyasi partilerin hem de esnaf odalarının, esnaf birliğinin ve esnaf temsilcilerinin görevi. Ben bunun önünde daha fazla duramayacaklarını, direnemeyeceklerini düşünüyorum. Esnaf Bakanlığı’nın en kısa zamanda kurulması lazım. Hiper market ve zincir market yasası yine birçok arkadışımızın ifade ettiği gibi belki de atılması gereken en önemli adım. Belediyelerimizin bu konuda yapabileceğini de hukukçuların incelemesi gerekiyor. Yasaların şayet buna imkan vermesi halinde belediyelerimizin en kısa zamanda bu işe bir düzen getireceğini düşünüyorum. Bugün bu zorlu süreçlerde pandemide, depremde, selde ve diğer afetlerde, başta İzmir Büyükşehir Belediyesi olmak üzere İzmir’deki CHP’li belediyelerin tüm olanaklarıyla, hatta olmayan imkanları zorlayarak dayanışma kampanyalarıyla, kaynak yaratarak, risk alarak, sorumluluktan kaçmayarak fedakarca vatandaşların sorunlarına çare ve çözüm üretmeleri, yaralarına merhem olmaları, iktidar olduğumuzda bu ülkeyi nasıl yöneteceğimizin somut göstergesidir” diye konuştu.
