Danıştay 6. Dairesi, Sivas İdare Mahkemesinin Demir Export firması lehinde verdiği Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu raporunun iptali ve yürütmenin durdurulması davasındaki ret kararını bozdu.
Sivas’ın Kangal ilçesi Çetinkaya köyü Bakırtepe mevkiinde 2015 yılından bu yana altın çıkartıp, çıkarttıkları altını siyanürle ayrıştıran Koç Holding’e bağlı Demir Export firması, geçtiğimiz yıl kapasitesini artırmak için maden sahasında yeni ocaklar açmak istedi. Çevre sakinleri dünyaca ünlü doktor balıkların yaşadığı Kalkım köyü yakınlarında açılacak yeni ocakların balıkların yok olmasına neden olabileceği gerekçesiyle Sivas İdare Mahkemesine ÇED olumlu raporunun iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle dava açtı. Sivas İdare Mahkemesi, 39 köy sakini tarafından açılan davayla ilgili 31 Ocak 2023 tarihinde ret kararı verdi. Köy sakinleri konuyu Danıştay’a taşıyarak, karara itiraz etti.
Danıştay kararı bozdu
Köy sakinlerinin doktor balıkların kurtarılması için verdiği hukuk mücadelesi, Danıştay 6. Dairesinde karşılık gördü. Danıştay 6. Dairesi, geçtiğimiz günlerde Sivas İdare Mahkemesinin ret kararını bozarak, dosyayı yeniden Sivas İdare Mahkemesine gönderdi.
Danıştay 6. Dairesinin değerlendirmesinde, açılması planlanan yeni ocak sahasına biyoçeşitlilik açısından bakıldığında projenin olumsuz etkilerinin kaçınılmaz olduğu belirtildi. Ayrıca yeni ocakların açılmaya başlanılmasıyla birlikte doktor balıkların hayat bulduğu Molla Deresi’nin patlatmalar beraberinde yer altında oluşabilecek çatlaklarla birlikte yer altına inerek kaybolabileceğine dikkat çekildi.
Köy sakinlerinin açılacak ocakların dünyaca ünlü doktor balıkların bulunduğu Kalkım kaplıcalarına yakın olması, altın çıkartma faaliyetlerinde gerçekleştirilecek patlatmaların oluşturacağı yer altı çatlaklarının kaplıca suyuna zarar verebileceği endişesi ise devam ediyor. Yer altında oluşacak çatlakların suyun ve balıkların kaybolmasına neden olabileceği, telafisi mümkün olmayacak zararlara neden olunabileceği endişeleri Danıştay 6. Dairesinin vermiş olduğu kararla daha da güçlendi.
93 bin ons altın üretti
Koç Holding’e bağlı Demir Export firması tarafından 2015 yılından bu yana siyanürle üretim yapılan madende bugüne kadar yaklaşık 93 bin ons altın üretildi. Maden yıllık 1.5 milyon ton üretim kapasitesine sahip.
Firma ağır ceza mahkemesinde yargılandı
Koç grubuna bağlı olarak faaliyet gösteren Demir Export isimli firmanın maden faaliyetleri nedeniyle Demirözü köyünün içme suyuna arsenik karıştığı gerekçesiyle firma hakkında suç duyurusunda bulunulmuş, 2017 yılında Kangal Asliye Ceza Mahkemesinin verdiği kararla dava çevre davası olmaktan çıkarak ceza davasına dönüşmüştü. Firma, Sivas Ağır Ceza Mahkemesinde köylülere kasten arsenikli su içirme suçlaması ile yargılanmıştı.
