Zeytinyağlıları, fırında pişmiş ev yemekleri, geleneksel tatları yanında dünya mutfağının en seçkin örneklerini de bulabilirsiniz İzmir’de. Yeniyle eski, modern ile klasik yan yana, kol kola geçinir gider damaklarda. İzmir’in farklı ve özgün lezçzetlerinin kökeninde göç mutfağı vardır. Çok farklı coğrafyalardan göç alan şehir, bereketli toprakları ve denizi ile özel lezzetler sunulmasını sağlamıştır.
İzmir bir liman kenti olarak dünyaya kapılarını açar aynı zamanda dünyayı da şehrinde bağrına basar. Damaklarda da aynı tadı görür, aynı havayı solursunuz. Gevrek simit değildir, boyoz ise börek değildir bu şehirde. Domates domattır, ayçekirdeği çiğdemdir bu şehirde. Kabağın çiçeğinden dünyanın en lezzeti yemeği hazırlanır. Kokoreç fırında sulu bir yemek de olur, ekmeğin arasına da girer. Midyenin en tazesi buradadır.
Ege mutfağı ve özellikle İzmir denildiğinde akla ilk gelen elbette zeytin, zeytinyağı ve zeytinyağlı nefis yemekler. Karadeniz’de hamsi, Güneydoğu Anadolu’da kebap neyi ifade ediyorsa, Ege’de de zeytinyağı onu ifade eder. Egeliler taze zeytinyağının üzerine karabiber, tuz ve arzuya göre kekik serperek kızarmış veya taze ekmeği bu karışıma banarak tulum peyniri ile yerler. Zeytinyağı Ege mutfağının ilk aktörü ise ikinci aktörü de bin bir çeşit otlarıdır. Gerçekten de Ege mutfağını yeşil mutfak olarak tanımlarsak yanılmış olmayız. Ebegümeci, sarmaşık, ısırgan, turp otu, şevket-i bostan, gelincik, labada, kuşotu, sinirotu, radika, deniz börülcesi, kuşkonmaz, arapsaçı… Liste uzadıkça uzar. Mümkün mertebe az pişirilen bu otlar, böylelikle hem renklerini hem de vitamin değerlerini bünyelerinde korumaktadır. Üzerlerine limon suyu ve altın renkli zeytinyağını da eklediğinizde ortaya tadıyla ve görüntüsüyle keyfine doyum olmayan lezzetler çıkar.
Lokma evde, pastanede bolca olur ama her köşe başında günün her saati hayrına lokma dökülür, her yaşta insan da kuyruğa girer lokmayı alır hayır duasını yapar afiyetle yer. Türkiye’nin hiçbir yerinde ise bu manzarayı göremezsiniz. Haydi İzmir sofrasına buyrun…
Boyoz ve Çay İkilisi
Boyoz, İzmir ile özdeşleşmiş, sadece burada tadabileceğiniz bir lezzet olan boyoz İzmir denince akla ilk gelenlerdendir. Bir tür hamur işi olan boyozu tatmanızı öneririm.
Kumru
Kumru, bir çeşit sandviç olan kumru da İzmir’e has lezzetlerden biridir. Az tuzlu bir hamurdan elde edilen simit arasında peynir, domates ve yeşil biber konarak yapılan bu sandviç İzmirliler’in en sevdiği yiyeceklerden biridir.
İzmir Köfte
İzmir Köfte, ünü tüm ülkemize yayılan İzmir köfte, İzmir mutfağının en sevilen ve en lezzetli tatlarındandır. Patates, domates ve biberin köfte ile birlikte fırınlanması ile yapılan bu yemeği mutlaka tadın.
İzmir Tulum Peyniri
İzmir Tulumu, İzmir’e özgü tatlardan olan İzmir tulumu kahvaltı sofralarının vazgeçilmezidir. İzmir dışında başka şehirlerde bulmanın oldukça güç olduğu bu peynirden eve dönüşte yanınıza almanızı öneririm.
Tarhana Çorbası
Tarhana Çorbası heryerde vardır İzmir’e özel değil ki..Derseniz yanılırsınız Yaz mevsiminin sonuna doğru un, yoğurt, bol domates, kırmızı biber, İzmir e özgü yabani otlar önce kazanlarda pişirilir daha sonra sadece üç gün mayalanmaya bırakılır. Her yerde ise bu süre 30 günden aşağı değildir. Sonra kurutulur, el ile ovularak un haline getirilen tarhanalar iyice kurutulup kışa saklanır. Soğuk kış günlerinde et suyu ile pişirilip kızarmış ekmekle sıcak sıcak servis yapılır. Tarhana çok lezzetli, besin değeri yüksek yöresel bir çorbadır.
Keşkek
Keşkek, özellikle düğün ve bayram yemeği olarak bilinir. Taş dibeklerde dövülerek kabuğu çıkarılmış yumuşak buğdayın koyun etiyle büyük kazanlarda ve bol odun ateşinde iyice pişirilmesiyle oluşan keşkek düğünlerde misafirlere ikram edilir. Kalaylı bakır sahanlarda ikram edilen keşkeğin üstüne salçalı ve kırmızı biberli tereyağı dökmekte adettir.
Zerde
Zerde, keşkek gibi özel günlerin yemeğidir. Tatlı olarak sofraya en son getirilir. Nişasta, pirinç ve şekerden yapılıp, üzerine tarçın ilave edilir.
Sura
Sura, özellikle Kurban Bayramı ve gelin arkasından düğün sonrası kızın ailesi tarafından yapılarak gönderilen bir yemektir. Kurban etinin kaburga kemiklerinin bulunduğu bölüm kesilerek, büyük et parçası çıkarılır. Kaburga kemikleriyle et kısmının arası tuz ve baharatla ovulduktan sonra içi pilavla doldurulur. Doldurulan kısmın etrafı pişerken pirinçler dağılıp dökülmesin diye yorgan iğnesiyle dikilir. Kuzu tenceresi denilen büyük bakır tencerede pişirilir. Daha sonra bir tepsiye alınarak, üzeri salçalı tereyağ ile yağlandıktan sonra fırına sürülür. Pembeleşinceye kadar kızartılır. Sıcak olarak servis yapılır.
Papaz Yahnisi
Papaz Yahnisi, dana eti doğranarak toprak bir tencereye konur.İçine soğan, sekiz-on tane bütün sarımsak, tuz, biber, kimyon ve sirke ilave edilir. Hiç su konulmadan tencerenin kapağı buhar çıkmayacak şekilde sıkıca kapatılarak, pişirilir.
Mücmeri
Kıyma ve soğan yoğrulur, haşlanmış pirinç ile karıştırılıp, ovulur.Macun haline gelince yumurta, maydonoz ve tuz ilave edilir.Üstü örtülüp bir süre dinlendirildikten sonra, yağda kızartılır. Bu lezzet sadece bazı özel lokantalarda bulunur, genellikle evlerde hazırlanır.
Pirinçli Domates Çorbası her yerde yapılır ama İz mir’de farklıdır. : Domates rendelenir, tereyağında biraz pişirilir. Birkaç domatese bir çorba kaşığı tereyağ yeterlidir.Et suyunu koyup, kaynattıktan sonra, içine biraz tuz atıp, pirinç salınır. Fındık büyüklüğündeki köfteler, tepsiye serpilen una bulanır, daha sonra kaynayan pirinç suyunun içine salınır ve pişirilir.Üzerine taze nane ya da reyhan, biberiye gibi aromalı otlarla servis yapılır.
Kol Böreği
İzmir’e Balkanlar’dan gelen Boşnaklarla tanınan bu lezzet, alt üst böreği hamuru ile olur. Ispanak, kıyma, patates, patlıcan ya da kabak ile hazırlanan iç soğan, tuz, karabiber karıştırılıp, böreğin içine katılır, rulo şeklinde sarılır. Sonra tepsiye sıralanıp, kesilir. Üzerine bol zeytinyağı sürülüp, fırına verilir. Pişince üzerine tepsi kapatılır.
Gerdan Tatlısı
Et ile yapılan bu tatlı öyle herkesin yiyebileceği cinsten değil. Kuru meyvelerle tatlanan bu lezzetin değerini yemeyen bilemez. Farklı bir damak tadına meraklı değilseniz yanına yanaşmayın. Kurban Bayramlarında özellikle kurban etinden yapılan baharatlı bir et tatlısıdır. Kurbanın boyun kısmı önce çok az bir tuzla haşlanır. Sonra pişmiş et lifleri didiklenerek, kemiklerden ayrılır.Üzerine et suyu, şeker, tarçın, karanfil gibi baharatlar atılarak, ağdalı bir hal alıncaya kadar pişirilir. Pişmeden biraz önce içine kayısı ve kara erik kurusu ile kavrulmuş badem veya çam fıstığı ilave edilir, yemek üzerine sıcak olarak yenir.
Radika Salatası
Yabani bir ot olan radika ya da hindiba, İzmir ve çevresinde şifalı bir yiyecek olarak kabul edilmektedir. Pek çok çeşitleri olan bu ot cinsinin, temizce yıkanmış, bol su ile haşlanmış, üzerine bol limon ve zeytinyağı ilave edilmiş salatası servis yapılır.
Zeytinyağlı Taze Fasulye
İnce doğranmış bir adet kuru soğan yarım su bardağı kadar zeytinyağında biraz öldürülür, üzerine ayıklanmış doğranmış taze fasulyeler ilave edilir, biraz kavrulur, üzerine bolca rendelenmiş domates, tuz, biraz şeker ilave edilir. Daha sonra yeteri kadar sıcak su ilave edilip, kısık ateşte pişirilir. Tencerede soğutulup, servis yapılır.
Telkadayıf
Türkiye‘nin hemen her yöresinde çok lezzetli yapılan besin değeri çok yüksek olan telkadayıf İzmir‘de de çok sevilen tatlıların başında gelir. Eritilmiş margarin ve tereyağı karışımı telkadayıflara iyice yedirilir. Yağlanmış tepsiye serilir, üzerine bolca dövülmüş ceviz dökülür, tekrar yağlanmış kadayıf serpilip bastırılır. Orta hararetli fırında pembe renkli pişirilir. Biraz soğuyunca üzerine soğuk şurup dökülür. Arzu edilirse, üzerine bir parça kaymak koyup servis yapılır.
Kaymaklı Dondurma
Kaymaklı Dondurma: Yazları çok sıcak olan İzmir ‘ de güneş körfezde batarken, dondurma yemek bir alışkanlıktır. İzmir‘in kaymaklı dondurması nefis lezzetiyle hem serinlik hem de sıcak nedeniyle gün boyunca vücudun harcadığı enerjiyi geri verir. Süt, şeker, ve salep bir tencerede pişirilip, savrularak, soğutulur. Buzdolabının buzluğunda ve ara sıra karıştırarak, iyice donması sağlanır, fıstıklarla süslenerek servis yapılır.
