Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “2. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi’nde, “Marka şehirler kuracağız. Yatay mimari istiyoruz” dedi.
Kentlerdeki imar kirliliği bir süredir Erdoğan tarafından sık sık gündeme getiriliyor.
***’
Türkiye’nin ilk 3 büyük kenti arasında yer alan İzmir’de imar konusunda son 10 yılda neler olduğuna bakıldığında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı da rahatsız eden durumun vahimliği çok iyi anlaşılıyor.
İzmir ve Manisa için 1/100 binlik imar planları yapıldı. Bu planlarla İzmir’de büyük bölümü orman ve yeşil alan olan bin 400 hektar alan imara açıldı.
Üstelik de imara açılan alanların önemli bölümü Birinci Derece sit kapsamındaydı.
İzmir 1 ve 3 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma kurulları İzmir genelinde pek çok değişik yerde sit derecelerini değiştirme kararı aldı. Bu kararla da binlerce hektar orman alanında yapılaşmanın önü açıldı.
Bütün bunlar yetmezmiş gibi Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın başka bir kararı daha çıktı.
Özel orman alanlarında 4 metrekare daha yapılaşma izni verildi. Orman alanlarında yüzde 6’lık yapılaşma izni zaten vardı.
Bu karar sonunda ilave 4 metrekare izinle yapılaşma izni biraz daha arttırıldı.
***
İzmir’de yaklaşık 500 bin hektar orman alanı var. Ama bu alanlar her geçen gün başka bir bahane ile yok ediliyor.
Orman alanlarında rüzgar enerji santrali kurulması amacıyla verilen kesin izin alanı 524 hektar.
İzmir’de maden arama, işletme amaçlı madencilik faaliyetlerine yönelik olarak Orman Kanunu’nun 16. maddesi hükmü gereğince bin 839 hektar alanda verilmiş devam eden izin bulunuyor.
Orman Kanunu’nun 16,17 ve 18. Maddesi gereği İzmir’de verilen toplam izin alanı 30 bin 849 hektar.
***
Orman Mühendisleri Odası İzmir Şubesi’nin raporuna göre; son 10 yılda İzmir ve Menderes Orman işletmeleri toplam 121 bin hektar alanı orman dışı kullanıma açtı.
İzmir’in kent içindeki en büyük yeşil alanı olan Kültürpark’ın sadece 45 hektar olduğu düşünülürse rakamın korkunçluğu daha iyi anlaşılıyor.
İzmir’de 2 bin 688 adet Kültürpark büyüklüğünde orman alanı yok edilmiş.
Yok edilen orman alanı, UEFA standartlarında 15 bin stadyum büyüklüğüne ulaşıyor.
Orman alanlarında nelere izin verildiğini incelediğinizde de karşınıza korkunç bir tablo çıkıyor.
Orman alanlarında yapımına izin verilen diğer tesisler de şöyle: 57 milyon metrekare maden arama sahası, 48 milyon metrekare rüzgar enerji santrali (RES),
143 bin metrekare kum kireç çakıl ocağı, 15 bin metrekare havai fişek tesisi, 600 bin metrekare kömür ocağı, 950 bin metrekare taş ocağı.
Söz konusu alanlar, Aliağa, Bayraklı, Bornova, Buca, Çiğli, Foça, Karşıyaka, Kemalpaşa, Konak, Menemen, Menderes, Balçova, Gaziemir, Güzelbahçe, Karabağlar, Karaburun, Narlıdere, Seferihisar, Torbalı ve Urla İlçelerinde bulunuyor.
Neredeyse her ilçede büyük bir kayıp var.
***
Özelleştirme Yüksek Kurulu; mülkiyeti Karayolları Genel Müdürlüğü adına kayıtlı Bayraklı’ya bağlı Mansuroğlu Mahallesi’nde 52 ada, 86, 96 ve 98 numaralı parsellerle ilgili imar plan değişikliği yaptı. Toplam 44 bin 542 metrekare yeşil alandan çıkarılarak Kentsel ve Bölgesel İş Merkezi’ne çevrildi.
Mülkiyeti Maliye Hazinesi adına kayıtlı Bornova Kazım Dirik Mahallesi 52 ada 20, 84 ve 88 numaralı parseller ile 358 ada 136, 137, 143ve 160 numaralı parseller için de aynı durum söz konusu.
Benzer bir değişiklik mülkiyeti Karayolları Genel Müdürlüğü adına kayıtlı 358 ada 4 numaralı toplam büyüklüğü 90 bin metrekareyi aşan parseller için de oldu.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 1/25.000’lik Çevre Düzeni Planı’nda bu bölgeler Büyük Kentsel Yeşil alan olarak tanımlanıyor.
Ama yürürlüğe giren Özelleştirme Yüksek Kurulu kararlarına göre şimdi bu alanlara AVM de dahil her türlü ticari bina yapılabilecek.
Buca’nın İnönü Mahallesi’nde bulunan Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri A.Ş. (Gayrimenkul A.Ş.) mülkiyetindeki 550 ada 91 ve 92 numaralı parsel ile 580 ada 11 numaralı parseller için de Özelleştirme İdaresi’nce özel bir imar planı yapıldı.
Buradaki yaklaşık 41 bin metrekarelik alan Resmi Tesis Alanı’ndan çıkarılarak ‘Metropoliten Aktivite Merkezi’ haline getirildi.
Özelleştirme İdaresi’nin bir de Halkapınar’daki Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol A.Ş’nin yaklaşık 64 bin metrekarelik alan için hazırladığı planlar var.
Burası da yapılan imar plan değişikliği ile ‘Merkezi İş Alanı’ olarak işaretlendi.”
***
Çeşme ve Alaçatı’nın da aralarında bulunduğu pek çok ilçede Birinci Derece Sit, yeşil alan, ağaçlandırılacak alan ya da tarım alanlarında yapılaşmanın önü açıldı.
Yeni planlarla Çeşme’de getirilen Çevre Düzeni Planı kullanım kararları 09.08.2011 tarih ve 6216 sayılı koruma kurulu kararı ile tespit edilen Doğal Sit Alanı kararları ile tamamen çelişiyor. Çeşme’de Birinci Derece Doğal Sit kapsamında olan 62 hektar alan imara açılarak turizm tercihli konut alanı yapıldı.
Benzer şekilde Çeşme ve Alaçatı’da yeşil ve ağaçlandırılacak alanda kalan toplam 168 hektar alan da imara açıldı.
Çeşme Musallah Mahallesi’nde “Ağaçlandırılacak Alan”, Reisdere Mahallesi’nde “Kentsel ve Bölgesel Yeşil Alan”, Ilıca Mahallesi’nde “Makilik
Fundalık Alan” olan 90 hektarlık bölge yapılaşmaya açıldı.
Alaçatı Mahallesi’nin Batısı’nda kalan 93 hektar alana da yine aynı şekilde imar izni verildi.
Çiğli’de Egekent Mahallesi’nin kuzeyinde “ Bölge Parkı/Büyük Kentsel Yeşil Alan” olarak belirlenen alana “Kentsel Gelişme Alanı” yapılarak inşaat yapımına olanak sağlandı. Karşıyaka-Doğançay Rekreasyon alanının güneyinde ”Doğal ve Ağaçlık Karakteri Korunacak Alan” da betonlaşmaya açıldı.
Gaziemir merkezinin batısında yaklaşık 200 hektar büyüklüğündeki “ Doğal ve Ağaçlık Karakteri Korunacak alan” yapılaşmaya açıldı.
Menemen-Emiralem-Göktepe Mahallesi’nde “tarım alanı” olarak belirlenmiş olan aynı zamanda Gediz Nehri taşkın alanında da kalan bölgede yapılaşma izni verildi.
Kemalpaşa Yukarı Kızılca’nın batısında 270 hektarlık “Doğal ve ağaçlık karakteri korunacak alan” yeni yapılaşmalara açıldı. Yine Kemalpaşa merkezinin kuzeyindeki 90 hektarlık alanda da imar izni verildi.
Kemlapaşa Organize Sanayi Bölgesinin batısında “Orman alanı” ve “ Doğal ve ağaçlık Karakteri Korunacak Alan” üstelik 1. Ve 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı içerisinde kalan 110 hektarlık alan da yapılaşmaya açıldı.
***
Selçuk merkez yerleşim alanındaki Kentsel Gelişme Alanı lekesi doğu yönünde yaklaşık 160 hektar genişletildi. Yani Selçuk’da 160 hektar “Tarım Alanı” alanına imar verildi.
Güzelbahçe-Çelebi Mahallesi’nde bulunan konut yerleşiminin kuzeyi ile otoyol arasında kalan 1981 yılında İmar ve İskan Bakanlığı’nca onaylanan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planlarında “ Korunacak Tarım Alanı” olarak belirlenmiş ve bugüne kadar tarımsal yapısını ve ağaç dokusunu korumuş kentsel sınırlayıcı yeşil kuşak görevini üstlenen alan da yapılaşmaya açıldı.
Urla İçmeler’de de tarım alanlarının imarı“kentsel gelişim alanı” ile değiştirilerek yapılaşmanın önü açıldı.
***
İzmir gibi şehirler böyle kararlarla şikayet ettiğimiz hale geliyor. Öyle olsun istemiyorsak, kararlar alınırken itiraz etmekten başka çare yok.
