8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne, özgün kadın karakterlerin ses getirdiği filmlerden bir demet gönderiyorum. Filmleri son yılların yapımları arasından seçerek, dijital platformlarda hala izlenebilir olmasına dikkat ettim.
1.Skandal-Bombshell (2019)-Netflix
Yönetmen : Jay Roach.
Oyuncular : Charlize Theron, Nicole Kidman, Margot Robbie, John Lithgow, Malcolm McDowell.
(Bombshell-Skandal), Fox Haber kanalında çalışan üç kadının herkese korku salmış patronları Roger Ailes’e (John Lithgow) karşı 2016’da açtıkları cinsel istismar davasını konu alıyor. Kimse Fox’tan “işten atılmadan, ayrılamaz” ön yargısını yıkan Gretchen Carlson (Nicole Kidman) olur. Patronun kendisine cinsel taciz uyguladığını açıklayarak ilk davayı açar. Amerikan kapitalizminin insanları köleleştirdiği, plazalara hapsettiği bir dünyada, hiçbir kadın çalışanın patronunu dava etmediği, edemeyeceği değişmeyen bir kuralken Anderson, bu cesareti gösterir. Tek başına çıktığı ve bu geriye dönüşü olmayan yolda kendisine eşlik edecek diğer cesur kadın kim olacaktır ? Kimin tacize uğradığını açıklamaya yüreği yetecektir ?
Öyküyü Fox’da çalışan üç kadın karakterin cephesinden izliyoruz. Kelly Life adlı program sunucusu Megyn Kelly (Charlize Theron), öğleden sonra programı Real Story’nin sunucusu Gretchen Carlson ve kanala yeni giren hırslı Kayla Pospisil (Margot Robbie). Farklı konumda, hiyerarşide ve deneyimde olan üç kadın çalışan.
Hızlı kurgu ve iyi oyunculuklarla öne çıkan yapım, suçlunun cezasını çektiği, hukukun doğru işlediği bir olayı yansıtmakla önemli bir görev üstleniyor.
2.İskoçya Kraliçesi Mary-Mary Queen of Scots (2018)-Netflix
Yönetmen : Rosie Stuart
Oyuncular : Saoirse Ronan, Margot Robbie, Jack Lowden.
1500’lü yılların İngiltere’sinde Kraliçesi Elisabeth ve İskoçya Kraliçesi Mary Stuart arasındaki iktidar savaşının öyküsü arka planda tüm zalimliğiyle duran erkek dünyasının, entrika dolu dünyası içinde anlatılıyor. 45 yıl boyu İngiltere’yi evlenmeden yöneten bu nedenle adı Bakire Kraliçe’ye çıkan Elisabeth üzerine çok film yapıldı. Bu kez Elisabeth olarak Margie Robbie, Mary Stuart rolünde ise Saoirse Ronan var. Her ikisi de tek kelimeyle mükemmel performanslar sergiliyor.
Tiyatro yönetmenliğinde kazanılmadık ödül bırakmamış, Josie Rourke ilk uzun metrajında harika işler başarmış. Acımasız erkek dünyası içinde varlıklarını korumaya çalışan iki kadının, kararlılık, zeka dolu mücadelesini etkileyici bir sinema diliyle karşımıza getiriyor. Tiyatrodan gelen ustalığını sinema diliyle mükemmel harmanlamış.
3. Nomadland 2021- HULU
Yönetmen : Chloé Zhao.
Oyuncular : Frances McDormant, David Straithairn, Gay DeForest, Patricia Grier.
2020-21’in en fazla ödül kazanan filmi “Nomadland” oldu. BAFTA’da ve ödüllerin ağa babası Oscar’da en iyi film ve yönetmen ödüllerini aldı. “Nomadland”, anti kapitalist ruhuyla, artık daha az tüketen, kişisel daha özgür bir toplum anlayışına yandaş duruş sergilemesiyle gönülleri ve zihinleri fethetti. Artık değişen dünya düzenine bir mesaj gibi algılandı film. Yönetmen Chloé Zoe Altın Küre, BAFTA ve Oscar kazanan ilk Asya kökenli kadın yönetmen oldu.
Kapitalizmin acımasızlığından kaçan, daha az tüketerek yaşamda mutluluk arayan bir avuç insanın hikayesinde Frances McDormand’ın hayat verdiği Fern karakteri öyküyü sırtlıyor. Hem de öyle böyle bir sırtlamak değil. Olağanüstü bir duruluk ve gerçeklik duygusuyla oynuyor iki Oscar sahibi McDormand.
Filmdeki lirik akış izleyiciyi sarmalıyor. Uçsuz bucaksız doğa içinde ilerleyen kamera bize yolculuğun büyüsünü hissettiriyor. Öncelikle muhteşem yönetmenlik dokunuşları filmin her karesinde hissediliyor. Zhao bir kahraman veya kaybeden yaratmak peşinde değil. İnsanlar kendi serbest iradeleriyle bir seçim yaparak yollara düşüyorlar ve kendilerini iyi hissetmek istiyorlar. O kadar.. Ötesi yok.. Birbirlerini destekliyorlar, dinliyorlar, eğleniyorlar. Tabi ki bu sahicilik ve samimi duygular Frances McDormant gibi bir oyuncu olmasa asla hayata geçmezdi.
4.Alev almış Bir Genç Kızın Portresi (2019)-Le Portrait D’une Jeune Fille en Flamme-Blu
Yönetmen : Céline Sciamma.
Oyuncular : Adéle Ahaenel, Noémie Merlant, Valéria Golino, Luana Bajrami.
Sanatı, aşkı, sınıf farkını harmanlayan hikayesiyle “Alev Almış Bir Genç Kızın Portresi” son yılların en incelikli filmlerinden birisi oldu. 18. Yüzyıl, aristokrasinin tüm Avrupa’ya hakim olduğu yıllarda, Breton’da küçük bir adada yaşananlara tanıklık yapıyoruz. Malikanelerinde kontes annesiyle yaşayan Héloise’in, evlilik öncesi adet olduğu üzere, uzaktaki asilzade talibine bir adet portresi gönderilmesi gerekmektedir. Bu tabloyu çizmesi için adaya davet edilen sanatçı Marianne ve Heloise arasındaki ilişki, bir ressam ve modeli arasındaki etkileşimden farklı başlar ve öyle de ilerler. Erkeklerin ortada görünmeyip varlıklarını kadraj dışı hissettirdikleri bir dünyada kadın isyanının hikayesidir.
Filmin her karesinde kadın yönetmen Céline Sciamma’nın ve kamera arkasındaki ödüllü Claire Mathon’un duyguyla, incelikle, usul usul örülmüş çalışması gözleniyor. Başrolleri paylaşan Adéle Haenel (Héloise) ve Noémie Merlant (Marianne) karakterlerini yaşıyorlar, nefeslerini hissettiriyorlar izleyiciye. Sinema sektörünün 25 önemli isminin jüri olduğu bir oylamada son 20 yılın en iyi 50 filmi arasında 10. Sırada seçilen film görselliği ve atmosferiyle bir sanat eserine dönüşüyor.
5. Spencer 2022-Prime Video (henüz Türkiye’de gösterime girmedi
Yönetmen : Pablo Larrain.
Oyuncular : Kristen Stewart, Timothy Spall, Sean Harris, Stella Gonet, Sally Hawkins.
Prenses Diana yaşamı boyu, medyanın en sevdiği figürlerden birisi oldu. Kuralları değişmeyen bir kraliyet sarayının delişmen, isyankar karakteri olarak magazincilere konu olabilecek her türlü olay bekleniyordu. Şilili yönetmen Pablo Larrain, Lady Di’nin 3 gününe odaklanıyor. Spencer, Galler Prensesinin aile soyadı ve Anne Boleyn ile akraba. Boleyn’in filmlere ve romanlara konu olmuş dram bir yaşamı olmuş. 16. yüzyılda eşi 8. Henry’i aldatınca yaşamı giyotinde sonlanmış bir prenses. Diana’da, film boyu onun yaşamını konu almış bir romanı okuyor, hayaliyle konuşuyor. Özdeşleşmeyi senaryo, Diana karakterinin kraliyet kurallarını kabul etmede zorlanması, başına buyrukluğuyla örtüştürüyor gibi..
Lady Di, yakın arkadaşına sade yaşamı düşlediğini ve öyle yaşamak için her şeyden vaz geçmeye razı olduğunu anlatıyor. Sefiller’i okumayı Operada Hayalet’i izlemeyi sevdiğini hatta mastürbasyon yaptığını itiraf eden sıradan bir kadın olmayı özlüyor. Sarayın yarattığı depresif durum ise onu sıkışıklığını asla aşamayan, hatta acındırma noktasına getiren bir kimliğe dönüştürüyor. Yine de başını eğmiyor ve isyanını içten ve kibarca dıştan sürdürüyor.
6.Sibel-2018-Prime Video
Yönetmen ve senaryo : Çağla Zencirci, Guillaume Giovanetti
Oyuncular : Damla Sönmez, Erkan Kolçak Köstendil, Meral Çetinkaya, Emin Gürsoy.
Doğu Karadeniz’in tepelere yayılan, evler arası mesafeli köylerinden Kuşköy bir ıslık diliyle de bilinen bir yer. Uzaktan uzağa bir haberleşme, anlaşma yolu ıslık çalmak. 5 yaşında geçirdiği bir enfeksiyon sonrası konuşma yetisini kaybeden Sibel için bu dil, tek anlaşma yoludur. Köylü onu uğursuz kabul eder ve sosyal anlamda dışlar. Muhtar babası (Emin Gürsoy) onu iyi anlayan, köyün ahalisine göre, daha aydın bir insandır. Mahalle baskısının herkesi esir aldığı bu küçük köyde, karşı duran nereye kadar dayanır? Temelde bu soruya yanıt arıyoruz öykü içinde. İntikam duygusu mu, yoksa gerçekçi bir çözüm mü devreye girebilirse Sibel kurtulur ?
Sinema dili, öyküsü ve oyunculuklarıyla sıra dışı bir yerli film. Damla Sönmez’in performansı ise her türlü övgüyü hakediyor.
7.Yetenekli Genç kadın-Promising Young Woman (2021)-BeinConnect
Yönetmen : Emerald Fennell.
Oyuncular : Carrey Mulligan, Clancy Brown, Jennifer Coolidge, Bo Burham, Alfred Molina.
Oyunculuktan yönetmenliğe geçiş yapan Emerald Fennell (“The Crown” da Camilla Parker-Bowles’ı canlandırdı) ilk uzun metrajlı filminde tüm filmografi sınıflandırmaya cesaretle meydan okuyor. Film kara komedi tonundan, gerilime oradan kadın istismarına meydan okuyan, intikamcı bir karaktere yaptığı geçişler türsel farklılıklar sunuyor. Seyirci ne kadarını ciddiye alacağı konusunda kararsız kalabiliyor. Sonuçta hepsinden ağızda kalan bir parmak balla filmi bitiriyor. Ağız tatlanıyor mu ? Evet…
Cassandra karakterinde Carey Mulligan parlıyor. Muzır, zeki ve aksiyoner enerjisiyle tüm filmi sırtlıyor, sona kadar kusursuz götürüyor. Yan oyuncu kadrosu da oldukça kariyerli isimlerden kurulu. Clancy Brown ve Jennifer Coolidge, ailesinin endişeli ebeveynlerini canlandırıyorlar. Bo Burnham, aşk hevesi haline gelen ancak geçmişindeki karanlık bir bölümle bağlantılı olan pediatrik cerrah Ryan’da çok iyi. Alison Brie, Connie Britton ve Alfred Molina gibi yüksek profilli oyuncular, Cassandra’nın zihninde süzülmekte oyunbaz intikam planının odak noktaları haline geliyor.
8.Kız Kardeşler (2019)-Netflix
Yönetmen : Emin Alper
Oyuncular : Cemre Ebuziyya,Kayhan Açıkgöz,Müfit Kayacan, Ece Yüksel,Helin Kandemir,Kubilay Tuncer.
Yerli sinemada son 10 yılın dikkat çeken genç yönetmenlerinden Emin Alper, üçüncü uzun metrajı “Kız Kardeşler” ile 2019 İstanbul Film Festivali’nde en iyi film dahil beş dalda ödül kazanmıştı. Büyüdüğü kasabada yıllar boyu gözlemlediği beslemelik üzerine trajik bir hikaye kurgulamış. Annelerinin ölümünden sonra kasabaya besleme olarak gönderilen 3 kızkardeş farklı nedenlerle köye geri dönerler. Her birisi dağ köyünün tek düze, ata erkil hayatından mutsuzdur. Tek kurtuluş çareleri yine besleme olarak gitmektier. Dağ köyünün sarp doğasının bir karakter gibi oturduğu öyküde kızlar arası hesaplaşma , itiraflar ve geçmişin kayıpları bir Çehov öyküsü gibi akıyor. Alper’in kaleme aldığı diyaloglar ve karakter derinlikleri son yılların en iyi filmlerinden birisini ortaya çıkarıyor.
9.Seberg (2019)- Beinconnect
Yönetmen : Benedict Andrews.
Oyuncular : Kristen Stewart, Jack O’Connell, Vince Vaughan, Yves Natal.
Amerika doğumlu olmasına karşın kariyerinin büyük bölümünü Fransa’da geçirmiş, o yıllarda hiçbir kadının cesaret edemediği kısa kesilmiş sarışın saçlarıyla belleklere yerleşmiş aktrist Jean Seberg’in yaşamının 1969-1971 arasındaki 3 yılına odaklanıyor ‘Seberg’.
1969’da Western müzikali ‘iki Kabadayı-Paint Your Wagon’ çekimleri için Amerika’ya gelmesi, Seberg’in hayatında yeni bir dönemi başlatır. Haksızlıklara karşı gelen ruhu, onu zenci hakları için mücadele eden Hakim Jamal (Anthony Mackie) ile bir araya getirir. Amerika’ya olan uçak yolculuğu sırasında Black Panthers örgütünün liderlerinden olan Hakim ile tanışması ve aralarındaki duygusal yakınlaşma olayların hızla gelişmesine neden olur. Örgütün elemanları ve dolasıyla Hakim’de FBI’nın 24 saat takibi altındadır. Her türlü konuşma ve buluşmaları sesli/görsel kayıt altındadır. Devir FBI’da Hoover dönemidir ve her türlü solcu aksiyon yakın takip altındadır. Bu işle görevlendirilmiş FBI ajanları Jack Salomon (Jack O’Connell) ve Carl Kowalski’nin (Vince Vaughan) radarına takılan Seberg’in hayatı da yavaş yavaş bir cehenneme döner.
10.Pieces Of A Woman (2020)-Netflix
Yönetmen : Kata Weber, Kornel Mundruczo.
Oyuncular : Vanessa Kirby, Shia LeBoeuf, Ellen Burstyn.
Bir kadının doğumu sırasında bebeğini kaybetmesinin yaşamında yol açtığı acıyı anlatan ‘Pieces Of A Woman’ başroldeki Vanessa Kirby’nin performansıyla akıllara yerleşiyor. Evdeki doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalması sonucu yaşamını kaybetmesi Martha’da derin bir travmaya yol açar. Ebe ihmalden suçlu duruma düşer. Martha, kocası Sean’den (Shia Le Boeuf) uzaklaşır, çevresindeki insanlardan sıkılır ve baskın annesinden kaçmaya çalışır. Martha’nın annesi Elisabeth (Ellen Burstyn) ebenin suçlu olduğunu iddaa ederek hukuk yoluyla alınacak intikam duyguları içindedir. Martha ile arasında sınıf farkı olan kocası Sean ise ilişkinin soğumasından mutlu değildir ve artık kendi yoluna gitmek niyetindedir.
