İslam dünyasının en kutsal ayı olan Ramazan yarın başlıyor. Başlamasıyla birlikte de beslenme uzmanı olanlar tamam da, olmayanlar da konuşmaya-yazmaya başladılar. Ancak ısrarla “ayran için” diye tavsiye edene pek rastlamadım. Bendeniz de bu yazıda, özellikle Ramazan’da neden ayran içilmesi gerektiğini yazdım.
Yaklaşık on beş saat süreyle bir şey yemeden ve içmeden oruç tutanların ter yoluyla kaybettikleri su ve tuzu akşam oruçlarını açarken mutlaka sıvı tüketerek geri kazanmaları gerekiyor.
Yüksek tansiyonlular dikkat!!!
Bu sıvının tuz açısından zengin olması büyük önem taşıyor. Bu tanıma uyan en önemli içecek de “ayran” Çünkü ayran dışındaki hiçbir sıvıya tuz konulup içilmiyor.
Ayrandaki su ve tuz iyi bir karışım. O nedenle düşük tansiyonluların iftarda tuzlu ayran içmeleri tavsiye ediliyor. Yüksek tansiyonu olanlar ise ayranı tuzsuz tüketmeliler.
İyi bir sıvı-tuz karışımı olmasının yanı sıra ayranın saymakla bitmeyen birçok yararı bulunuyor. Şekersiz ve az yağlı olduğu için özellikle şeker hastaları ve diyet yapanlar için son derece uygun.
Ekşi olduğu için hem mide ve bağırsaktaki zararlı bakterilerin üremesini engelliyor hem de temizlenmelerine yardımcı oluyor. Böylece özellikle sıcak yaz günlerinde daha sık görülen ishal, mide ve bağırsak iltihabı gibi rahatsızlıkların tedavisine yardımcı oluyor
Yoğurttaki yararlı bakterilerin kolesterolü azaltmaya yardımcı olan etkisi ayranda da bulunuyor.
Sütteki proteinler ayranda da mevcut. Kalsiyum, fosfor ve potasyumca zengin olduğu için kemik ve dişlerin sağlığının korunmasına katkısı bulunuyor. Ayrıca vitaminler yönünden de oldukça zengin.
Gençler-çocuklar seviyorlar…
Ayran her yaştan herkesin, özellikle de oruç tutan gençlerin, mutlaka tüketmesi gereken bir içecek. Yoğurdu sevmeyen gençler ve çocuklar, tuzlu ve ekşi olduğu için ayranı itmiyorlar. Bu durumda da beslenebilmeleri için onlara iyi bir avantaj sağlıyor.
Özellikle pide, döner gibi yiyeceklerle kolalı-gazlı içecekler yerine ayran tüketmek gerekiyor.
Ayran satın alınırken mutlaka etiket bilgilerine bakılmalı. Açıkta satılan, etiket bilgileri olmayan ya da eksik olan, aşırı ekşimiş, kapağı şişmiş, son kullanma tarihi geçmiş olanlar tüketilmemeli.
Ayrıca bir bardak ayran içildiğinde; köylü, süt üreticisi, sanayici, işçi, tedarikçi, mühendis, tekniker ve teknisyen gibi süt sektöründen gelir sağlayanların desteklendiği de unutulmamalı.
Ayran sevmeyenler için beslenme ve sağlık açısından son derece önemli bir süt ürünü olan” kefir” tavsiye ediliyor.
O halde sağlıkla oruç tutmak için, ayran için!!!
Prof. Dr. Harun Raşit Uysal
Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi
e mail;harunrasituysal@gmail.com