Denizlerin kahraman ‘Vatoz’u

İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) mezunu Oğul Görgülü, üç arkadaşı ile birlikte deniz yüzeyindeki katı ve sıvı atıkları temizleyen ‘Vatoz’ isimli tekne tasarladı. 6 saat aralıksız çalışabilen, 100 kilogram atık toplayabilen, yapay zeka yardımıyla kendi rotasını oluşturabilen Vatoz, deniz temizliğine büyük katkı sağlayacak.

İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) mezunu Oğul Görgülü, üç arkadaşı ile birlikte deniz
yüzeyindeki katı ve sıvı atıkları temizleyen ‘Vatoz’ isimli tekne tasarladı. 6 saat aralıksız
çalışabilen, 100 kilogram atık toplayabilen, yapay zeka yardımıyla kendi rotasını
oluşturabilen Vatoz, deniz temizliğine büyük katkı sağlayacak.
İEÜ İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü’nden 2020’de mezun olan Oğul Görgülü,
ardından da tasarım çalışmaları alanında yüksek lisans yaptı. Bu süre içinde Vessel X
adında bir şirket kuran Görgülü, insansız deniz araçları üzerine de tez gerçekleştirdi.
Görgülü’nün yanı sıra Orta Doğu Teknik Üniversitesi mezunları olan yapay zeka
mühendisi Rıza Serkan Kaskan, gemi inşaat mühendisi Genco Barış Atalay ve yazılım
mühendisi Tuğçe Köseoğlu’nun da katılımıyla ekip 4 kişiye ulaştı.

9 AY ÇALIŞILDI
Genç ekip, sürdürülebilir kalkınma hedefinden yola çıkarak deniz yüzeyini temizleyen,
katamaran sınıfında bir insansız deniz aracı (IDA) yapmak için harekete geçti. Yaklaşık
9 aylık kapsamlı çalışma sonunda Vatoz isimli teknenin prototipi hazırlandı. 65 kilogram
ağırlığındaki Vatoz, elektrikli iki motoru ve arkasında atık tiplerine göre değiştirilebilir
ağlar ile geçtiği yerlerdeki katı ve sıvı atıkları anında topluyor.
ULUSLARARASI STANDARTLARA UYGUN
100 kilograma kadar atık toplayabilen Vatoz, 5 metrelik dalgaya dayanabilecek şekilde
geliştirildi. 6 saat boyunca aralıksız çalışabilen Vatoz, yapay zeka sayesinde kendi
rotasını belirleyebiliyor. Vatoz, sığ alanlarda büyük teknelerin giremediği yerlere de
rahatlıkla ulaşabiliyor. Uluslararası standartlara uygun tasarlanan, insan gücüne ihtiyaç
duymayan Vatoz, önündeki kamera sayesinde topladığı atıkların türlerini de analiz
edebiliyor.

SÜRE VE MALİYET AVANTAJI
Vatoz’un özellikle marina ve liman işletmelerinde rahatlıkla kullanılabileceğini söyleyen
Oğul Görgülü, “Denizlerdeki kirliliği önlemek, mevcut atıkları toplamak için birçok
yöntem aranıyor. Belediyeler, marina ve liman işletmecileri için deniz yüzeyinin temizliği
çok önemli. Vatoz, tam da bu noktada kullanıcılarına büyük avantajlar sağlıyor. Örneğin;
Vatoz’un belirli bir alanda çalışarak bölgeyi temizlemesini istiyorsunuz. Vatoz’a
geliştirdiğimiz yazılım ile bu komutu veriyorsunuz. Vatoz da yapay zeka ve görüntü
işleme algoritmaları sayesinde kendi rotasını çizerek, gerekli manevraları da yaparak bu

işlemi gerçekleştirebiliyor. Süre ve maliyet açısından da kullanıcılara avantaj sağlıyor.
Vatoz’un arkasında farklı atık türlerine göre değiştirilebilir ağlar var. Mevcut motorlar
yardımıyla topladığı atıkları, arkasındaki bu ağda biriktiriyor ve kullanıcıya haber veriyor.
Şimdilik deniz yüzeyindeki atıklara odaklandık ama yapay zekasını daha da geliştirerek
Vatoz’u uzak deniz mesafelerinde gözlem, araştırma ve lojistik amacıyla kullanmak da
mümkün olabilir” dedi.

YURT DIŞINA DA AÇILMAK İSTİYORUZ
Vatoz ile yurt dışına açılmayı hedeflediklerini ifade eden Görgülü, sözlerini şöyle
sürdürdü: “27 Nisan-1 Mayıs tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenen TEKNOFEST’e
katılarak ‘çevresel enerji teknolojileri’ kategorisinde birinci olduk. Birleşmiş Milletler Sınai
Kalkınma Örgütü (UNIDO) ortaklığıyla gerçekleşen ‘Küresel Temiz Teknoloji İnovasyon
Programı’na (GCIP) resmi olarak da kabul edildik. Bu programa dahil edilmek, özellikle
yurt dışındaki sunumlara, fuarlara katılmak ve yatırımcılarla buluşmak için önemli bir
anahtar. Prestij yönünden önemli bir adım. Türkiye’deki belediyelere ve şirketlere
ulaşarak Vatoz’u denizle buluşturmak istiyoruz. Elbette hedefimiz uluslararası alana da
açılmak. Bu konuda da girişimlerimiz artarak devam edecek.”