İzmir'de deprem zirvesi: SGK borçlarını erteleyin, yerel yönetimler kentsel dönüşüm yapsın

CEMRE YUVARLAK/EGELİ GAZETE-Son günlerde Ege Denizi'nde artan depremler kamuoyunda korku oluşturuyor. Her gün defalarca Yunanistan ve Ege Bölgesi illeri deprem ile karşı karşıya. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin ev sahipliğinde Ege Bölgesi illerinin Belediye Başkanlarının da katıldığı basın toplantısı düzenlendi. CHP Yerel Yönetimler ve Dirençli kentlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, İzmir Milletvekili Murat Bakan, Aydın Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, Muğla Belediye Başkanı Ahmet Aras, Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Bülent Nuri Çavuşoğlu, Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek olası bir Ege depremi için acil eylem planı için toplantı gerçekleştirdi. CHP Yerel Yönetimler ve Dirençli kentlerden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek, yerel yönetimlerin kentsel dönüşüm için kısıtlandığını ve yetki alanının daraltığını ifade ederek, SGK borçlarının 120 aya kadar uzatılması ve yerel yönetimlerin kentsel dönüşüme katkı sağlaması çağrı yaptı.

"YENİ YÖNTEMLER GELİŞTİRİLMELİ"
CHP Dirençli Kentlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Gökan Zeybek toplantı sonrası açılkamalarda bulundu. Zeybek, İzmir, Muğla, Manisa, Denizli ve Aydın ve Ege Bölgesi'ndeki sismik hareketleri değerlendirdik diyen Zeybek, "2020 Yılında İzmir'de gerçekleşen deprem komisyonu TBMM'de görüşülmüş İzmir'de deprem sonrası kurulan komisyonun yaptığın çalışma 500 sayfa. Kahramanmaraş'ta 1412 sayfa rapor var TBMM tarafından görüşülmüş. Türkiye'de tüm kurumlar, durumun tespiti yapılmıştır. Riskli alanlar belirlenmiştir. 6.7 milyon konutun 20 yıl içerisinde dönüştürülmesi için belirtilmiş raporlarda. 670 binden fazla yıkılan konuttan 201 bin tane konut teslim edilmiştir. Deprem sonrası yalnızca 201 bin konut çevre düzenlemesi ile birlikte teslim edildi. Alışılagelmiş yöntemlerin dışına çıkılması gerekmektedir" dedi.

"15 YIL FAİZSİZ KREDİ İLE FİNANSMAN AÇIĞININ SAĞLANMASI GEREKİYOR"
99 depreminden sonra deprem vergisi toplandığını ifade eden Zeybek, " 40 milyar dolar üzerinde kaynak toplandı. Fakat Bakanlar açıklamalarında bütçe açıklarının azaltılması yönünde açıklama yapılmıştır. Hepimiz biliyoruz riskli yapı stoğunun azaltılması gerekmektedir. Türkiye'de kırsal kesimler göçün çok yaygın olduğu ve mühendislik hizmeti alamamış yapılar çok ciddi biçimde risk oluşturmaktadır. Bu binalarda oturan kat maliklerinin emekli olması ve başka bir gelirinin olmadığını düşünürsek kaynak ve maliyet analizinin yapılması ve ihtiyaç sahiplerine yardım gerekmektedir. 15 yıl vadeli faizsiz kredilerle bu finansman açığının sağlanması gerekir. Yapılması gereken işlerin tamamının hazinenin 15 yıla yayılan ödeme plananıyla yapılması gerekir" diye konuştu.

SGK BORÇLARINI ERTELEYİN, YEREL YÖNETİMLER KENTSEL DÖNÜŞÜME KATKI SAĞLASIN
"Kentsel dönüşümden yararlanmak isteyen yurtaşların geçiş dönemini geçirmeleri için bir planlama ihtiyacı vardır" diyen Zeybek, " Ama geçirdiğimiz depremlerden örnekle bir adım olmadığını görüyoruz. Yerel yönetimlerin bu konuları hızlandırması gerektiğini ifade ediyorlar. Ancak geçmiş dönemden kaynaklanan SGK borçlarını keserek cari işlemleri bile yapmakta zorlanır hale getşrdiğiniz yerel yönetimlere kentsel dönüşüm yaptırın demek çelişkidir. Devlet yerel yönetimlerin kentsel dönüşüm sürecinde yer almasını istiyorsa borçların en az 120 ay uzatmaya gitmesi gerekmektedir" ifadelerini kullandı

"DEPREM VERGİLERİ KENTSEL DÖNÜŞÜM İÇİN KULLANILMADI"
Zeybek, "Şirketler açısından da uzun vadeli yapılanmanın  şart olduğunu belirtelim. TOKİ'nin yapılan satışlardan yerel yönetimlere kaynak ayrılmıyor. Alt yapı yol ve kanalizasyon belediyeler ile ilgili tek kuruş kaynak aktarılmamaktadır. Kentsel dönüşüme tabi olacak yapılrar için buradan elde edilen gelirlerinde bu arazilerde yandaşlara peşkeş çekilmesi sonucu elde edilen gelir yandaşlara aktarılmış. Elde edilen gelirler kentsel dönüşüm faaliyetlerinde kullanılmamıştır" dedi.

"YEREL YÖNETİMLERİN YETKİSİ KISITLI"
Yerel yönetimlere verilen imar ve planlama yetkisi iktidar tarafından engellendiğini söyleyen Zeybek, " Yerel yönetimlerin yetkilerinin arttırılmasıyla önemli mesafe katedilebilinilir fakat sınırlı sayıda yetki veriliyor. Depremde yapı stokları çok önemlidir. Ulaştırma faaliyetinde bulunan alt geçit, üst geçit, yollar gibi.  güçlendirme çalışmalarına yeni bir kaynak ayrılmalıdır" diye konuştu. 

"KAÇAK YAPILAŞMA RİSK OLUŞTURUYOR"
kırsal alanlarda kaçak yapılaşmaya değinen Zeybek, "Kırsal alanlarda yerleşim alanlarının belirlenememesi, kırsal mahallelerde kaçak yapılaşmanın artması, risk oluştumaktadır. Tüm engellerin kaldırılması ve belediyelerin kırsal alanlarda yerleşim alanlarını belirlenmesini yapması gerekmektedir" dedi. 

BELEDİYELERLE EŞGÜDÜM İÇERİSİNDEYİZ
Zeybek,"Belediye Başkanlarının çağrısına gerek olmadan gerekli daire başkanlarının olumsuzluk çıkması konusunda eşgüdüm içerisinde kimin nasıl hareket edeceği belirlendi. Plan çerçevesi içerisinde belediyelerin ilgili birimleri teyakkuzda olacak. Beldiyeler yarın itibariyle acil eylem planını gerçekleştirecek. Belediyelerin acil eylem planının hazır olduğunu belirtmek istiyorum" diye belirtti. 

EGE BÖLGESİ İÇİN TSUNAMİ UYARI SİSTMİ ÇAĞRISI
Ege Bölgesi'nde  tsunamiye karşı risk olabileceğinin ve bununla ilgili uyarı sisteminin hayata geçirilmesi çağrısında bulunan Zeybek, "Bazı şehirlerde tsunamiye karşı uyarı sistemi var ama Ege içinde de hayata geçmesinin çağrısını yapıyoruz" ifadelerini kullandı.

ZEYBEK'TEN DEPREM İÇİN TOPLANTI ÇAĞRISI  
"Türkiye'de ve Ege Bölgesi'nde canlı aktif fay hatları var" diyen Zeybek, "Bu konuda derhal yetkili Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Maliye Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Büyükşehir belediyeleri ile eşgüdüm toplantısı yaparak derhal hayata geçirilmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı. 

Zeybek, Ege Bölgesi'nde Afet ve acil durumlarda itfaiye başkanlıkları hazır oldğunu ve hangi Belediyede sıkıntı olursa oraya gidecek olan illerin planı olduğunu belirterek,  Kahramanmaraş depreminden sonra hazırlanan raporda, bundan sonra yapılacak olan yapılarda dikkat etmesi gereken yönetmelik çıkarıldı. Bazı yapılara kısıtlamalar getirildi. Yüksek yapıların daha çabuk yıkıldığını gördük. 4 katın üzerinde binalarda çıkma yapılmayacak denildi" dedi.

"YÖNETMELİKTEN NASIL GERİ ADIM ATIYORSUNUZ?"
"Yine rantın müteahhitlerin çıkarları doğrultusunda yapılan düzenlemelerden geri adım atıldığını görüyoruz" diyen Zeybek, "Yapısal önlemler koyduğumuzda bir müddet sonra böyle uygulamalar unutuluyor. Şimdi 4 kat deniyor çıkmaya yönetmelik değişiyor 7 kata çıkıyor. Bu dönem içerisindeki riski neden bir yıl daha uzatıyorsunuz. Bunların kamuoyuna mutlaka açıklanması gerekir. Deprem riskinin yarattığı tehtitler ortadayken, nasıl buna geri adım atıyorsunuz. Hangi çevreler size bu karardan geri adım atmanıza yol açtı açıklanması gerekmektedir." diye belirtti.